TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Son yıllarda, enerji
sürekliliği ve kalitesinin önemi hızla artmaya başlamıştır. Çeşitli nedenlerden
dolayı meydana gelen ve genellikle önceden tahmin edilmesi mümkün olmayan
enerji kesintileri özellikle sanayi tesislerinde üretimin aksamasına neden
olmakta ve iş gücü kayıplarına yol açabilmektedir. Güç sistemlerindeki enerji
kesintilerin önemli nedenlerinden biri sistemde meydana gelen arızalardır. Güç
sistemlerinde meydana gelen arızaların başlangıcı ark şeklinde olup, zamanla
müdahale edilmediğinde bu ark kesintisiz ve rijit kısa devreye dönüşmektedir.
Kısa devre arızası nedeniyle geçen yüksek akım devrelerde ısınmaya, parlamaya
yol açmakta ve bu ısı yeterli düzeyde tahliye edilemediğinde ise devrelerdeki
elemanların patlamasına dahi yol açabilmektedir. Bu nedenle ark arızalarına
kısa sürede müdahale edilmesi büyük önem taşımaktadır. Güç sistemlerinde kısa
sürede arızalara müdahale etmenin en önemli şartı arızanın meydana gelmiş
olması ve bunun yanında arızanın türünün hızlı ve doğru tahmin edilmesidir. Projede, ark oluşumu için farklı gerilim seviyeleri ve
farklı mesafeler arasındaki oluşan arkın geçici rejim frekans spektrumu ile ark
arızasının karakteristiğinin ve ark arızasının türünün belirlenmesi için
çalışma yapılacaktır. Oluşturulacak olan arkın, gerilim seviyeleri oluşturmak
için Marx jeneratör tasarlanarak yüksek gerilimler elde edilerek, ark oluşumu
esnasında anlık olarak akım ve gerilim dalga formlarının izlenmesi için bir
simülatör geliştirilecektir. Böylelikle deneysel olarak hem anlık dalga
formları gözlenecek hem de ark karakteristik yapıları incelenecek ve
raporlanacaktır. Böylece arızaların erken tespiti için çözüm önerileri
geliştirilecektir.