Akademik Veri Yönetim Sistemi
ALSALEH A. (Yürütücü), ÖZKAN H., BALOCH F. S., ERBAKAN M.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2022
Tarım arazilerinde görülen toksik element kirliliğinin insan sağlığı üzerinde birçok olumsuz etkisi vardır. Gıda tüketimi
yoluyla vücuda geçen toksik elementlerin çoğunluğu tahıl ve sebze tüketimi nedeniyle gerçekleşmektedir
Makarnalık buğday, Türkiye'de insanların tüketimi için önemli bir üründür. Makarnalık buğday çeşitleri genetik olarak,
toksik elementleri, uluslararası standartların izin verdiği seviyelerin üzerindeki seviyelerde biriktirmepotansiyeline sahiptir.
Bunun nedenle, toksik element birikim problemlerine karşı önlem almanın en uygun yollarından biri düşük toksik element
birikim potansiyeline sahip ticari çeşitlerin kullanılmasıdır.
Günümüzde, Türk makarnalık buğday genotiplerinin önemli bir kısmı için toksik element birikimi ile ilgili kısıtlı veri
bulunmaktadır. Bu çalışmada, en sık karşılaşılan toksik elementlerden olan Arsenik, Baryum, Kurşun, Kadmiyum, Krom,
Kobalt, Bakır, Manganez, Molibden, Nikel, Platin, Civa, Talyum, Titanyum, Çinko ve Selenyum gibionbeş tane elementin,
tarihi çeşitle ve farklı kaynaklardan elde edilen yerel popülasyonların tamamını kapsayacakşekilde seçilmiş olan farklı Türk
makarnalık buğday çeşitlerindeki konsantrasyonlarının acilen değerlendirilmeye ihtiyacı olduğunu düşünmekteyiz. Bu
amaçla 109 adet makarnalık buğday genotipi Yozgat ve Adana bölgelerinde ekimi yapılarak toksisite tayinlerinin yapılması
ve son yıllarda buğday danesinde Cd alımıyla ilgili keşfedilen moleküler markörlerin PCR temelli bir genetik tarama
metoduyla desteklenmesi planlanmaktadır. Elde edilen sonuçlar düşük toksisite değerlerine sahip makarnalık buğday
türlerinin tespiti için kullanılabilecektir. Böylece, önerilen bu çalışma, makarnalık buğday ıslah programlarını ve bunların son
ürünü ile tüketicilerin sağlığını desteklemeyi amaçlayan entegre bir model çalışması olacaktır.