Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kaya Zenbilci İ. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2022
Selanik
(Thessaloniki) kenti Yunanistan
sınırları içinde yer almaktadır. Kent, İstanbul’dan sonra Bizans Devleti’nin
ikinci başkenti (symvasilevousa/symproteuousa) olarak kabul edilmiştir. Selanik’teki
Bizans Dönemi dini yapıları başkent İstanbul, Yunanistan ile Adaları ve İtalya’daki
Ravvenna kenti gibi farklı bölgelerdeki yapılarla oldukça paralel özellikler
göstermektedir. Bu yapılar aynı zamanda yerel ve özgün Bizans üslubunu da
yansıtmaktadırlar. Bu özellikler plan şemalarının uygulanmasından ziyade
spesifik olarak yapı dış cephelerindeki tuğla kullanımında kendini gösterir.
Dış cephelerdeki tuğla dizilimleri oldukça çeşitlidir ve hem statik hem de
süsleme amaçlı tuğla uygulamaları dikkati çeker. Bu uygulamalara “keramoplastik”
süsleme adı verilir.
Bu
çalışmanın amacı Selanik’teki Bizans dini yapılarının dış cephelerinde statik
ve süsleme amaçlı tuğla kullanımını fotoğraflamak, belgelemek, çözümlemektir.
Çalışmanın kapsamını ortaya koyan husus, söz konusu yapıların İstanbul ve
Yunanistan ile Adaları’ndaki, Ravvenna-İtalya’daki Bizans yapılarında
gördüğümüz tuğla uygulamalarını içerecek şekilde karşılaştırmalı olarak
bilimsel bir yayın içinde değerlendirilecek olmasıdır. Selanik’te kilise olarak
ya da kutsal amaçlarla kullanılmış 14 yapı mevcuttur. Yapıların tamamının dış
cephelerinde, pencere kemerlerinde, kubbe eteği ve kubbe kasnağı gibi
bölümlerinde tuğla dizileri farklı biçimlerde kullanılarak cephelere hareket
kazandırılmıştır.