Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Klinikleri Adli Tıp ve Adli Bilimler Dergisi, cilt.20, sa.1, ss.46-52, 2023 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bu çalışmada, Yargıtay kararlarında, ceza sorumluluğu
raporları istem nedenleri ve raporlarda görülen eksikliklerin belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Yargıtayın karar arama sitesinde (https://karararama.yargitay.gov.tr/) “cezai ehliyet”, “fiilin hukuki
anlam ve sonuçları”, “davranışlarını yönlendirme yeteneği” anahtar kelimeleri kullanılarak arama işlemi yapıldı. Türk Ceza Kanunu kapsamındaki suçlara konu olan ceza sorumluluğu raporları hakkında
hükümler içeren 530 karar çalışmaya dâhil edildi. Bulgular: Mal varlığına karşı suçların (%50,6; n=268) en sık dava konusu olduğu, bunu
hürriyete karşı suçların (%24; n=127) takip ettiği görüldü. En sık bozma
gerekçesinin, sanığın hastalık raporları olmasına rağmen ceza sorumluluğu raporu isteminin yapılmaması (%26; n=138) olduğu, ikinci sıklıkla bozma gerekçesinin ise dava konusu suçla ilgili alınan ceza
sorumluluğu raporları arasında çelişkiler saptanması olduğu (%17,3;
n=92) görüldü. Akıl hastalığı kapsamında alınan tek hekim ceza sorumluluğu raporlarıyla kurulan hükümlerin bozulduğu belirlendi. Kararlar rapor istem yerleri açısından incelendiğinde; en sık bir yer
belirtilmeden rapor alınması (%32,5; n=172) ifadesinin kullanıldığı görüldü. Sonuç: Ceza sorumluluğu raporlarının isteminde, suçlanan kişiye
ait tıbbi belgeler, varsa askerlik kayıtları, eski dava dosyalarındaki ceza
sorumluluğu raporlarının, bilirkişinin incelemesine sunulması gerektiği, hazırlanacak raporlarda; suç tarihi, olayla ilgili tüm suçlar ve akıl
hastalığı nedeniyle ceza sorumluluğunun etkilendiği kararı verilmişse,
bunun önemli derecede olup olmadığının belirtilmesi gerektiği, akıl
hastalığı iddiası kapsamındaki raporların heyet şeklinde alınması gerektiği sonucuna varıldı.
Objective: This study, it was aimed to determine the reasons for requesting criminal responsibility reports in Supreme Court
decisions and the deficiencies in the reports. Material and Methods:
A search was made on the decision search website of the Supreme
Court of Appeals at https://karararama.yargitay.gov.tr/ using the keywords “criminal responsibility”, “legal meaning and consequences of
the act”, “the ability to direct their behavior”. 530 decisions containing
provisions on criminal responsibility reports, which are the subject of
crimes within the scope of the Turkish Penal Code, were included in the
study. Results: Crimes against property (50.6%; n=268) were the most
common subject of lawsuits, followed by crimes against freedom (24%;
n=127). It was observed that the most common reason for the reversal
was that the request for a criminal responsibility report was not made
despite the defendant's illness reports (26%; n=138), the second most
frequent reason for the reversal was contradictions between reports received for the same lawsuit (17.3%; n=92). It was observed that the
single doctor reports received within the scope of mental illness were
reversed. When the decisions are examined in terms of report request
places; It was seen that the expression of getting a report without specifying a place (32.5%; n=172) was used most frequently. Conclusion:
It was concluded that the defendant's medical documents, military service records if any, and criminal responsibility reports in old case files
should be submitted to the expert at the request of criminal responsibility reports, in the reports to be prepared, indicated the criminal date,
and all crimes related to the incident, if it is decided the affected by
criminal responsibility due to mental illness, be stated whether this is a
significant degree or not, and the reports within the mental illness claim
should be taken in the form of a committee.