Acil servise başvuran hastalarda tıbbi hata algısını etkileyen faktörler


KIYICI N., KOÇ Z.

1.Ulusal Hemşirelikte Araştırma Kongresi, Ankara, Türkiye, 20 - 22 Nisan 2017, ss.238-239

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.238-239
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Araştırma acil servise başvuran hastalarda tıbbi hata algısını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel bir çalışma olarak planlanmıştır. Gereç ve

Yöntem: Araştırma 21.10.2016-28.02.2017 tarihleri arasında bir eğitim ve araştırma hastanesinin acil kliniğinde yürütülmüştür. Araştırmaya çalışmaya katılmaya istekli, sorulara cevap verebilen, herhangi bir iletişim problemi veya mental retardasyonu olmayan, okuma ve yazma bilen gönüllü hastalar alınmıştır. Acil servise başvuran hastaların tamamına ulaşılması hedeflenmiş ancak araştırmaya katılmayı kabul etmeyen, duyusal değişimler nedeniyle iletişim kurulamayan ve acil serviste gözlem ve izlemi 24 saatten daha az süren hastalar çalışma kapsamı dışında bırakılarak, araştırma 986 hastanın katılımıyla tamamlanmıştır. Veriler araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda geliştirilen hastanın sosyodemografik ve klinik özellikleri ile tıbbi hata algılarını belirlemeye yönelik bir anket formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmıştır.

Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların %49,9’unu kadın, %50,1’ini erkeklerin oluşturduğu, %78,9’unun evli, %28,6’sının ilkokul mezunu olduğu ve %96,8’inin sosyal güvencesinin bulunduğu belirlenmiş olup, yaş ortalamaları 46,5±13,9’dur. Katılımcıların %46,1’inin kronik bir hastalığa sahip olduğu, sırasıyla hipertansiyon, diyabet ve koroner arter hastalığı tanısı aldıkları, %34,8’inin çeşitli sistemlere ilişkin genel semptomlar ve belirtiler nedeniyle acil servise başvurduğu, acil servise %47,3’ünün gündüz, %46,3’ünün 18- 24 saatleri arasında kabul edildiği ve %87,7’sinin daha öncede acil servise başvurduğu belirlendi. Hastaların %5,3’ünün daha önce tıbbi hataya maruz kaldığı, tıbbi hataların %19,1’inin acil serviste, %12,8’inin cerrahi serviste, %10,6’sının kadın-doğum kliniğinde meydana geldiği, maruz kalınan tıbbi hata türünün sırasıyla %25,5’inin hastane enfeksiyonu, %17’sinin yanlış tanı konulması, %14,9’unun tedavinin geciktirilmesi ve %12,8’inin yanlış ilaç uygulaması ile ilgili olduğu, tıbbi hatanın %57,4’ünün hekim, %46,8’inin hemşire tarafından gerçekleştirildiği, %78,7’sinin tıbbi sonrasında zarar gördüğü, %59,5’inde tedavi süresinin uzamasına neden olduğu, maruz kalınan tıbbi hata nedenini hastaların sırasıyla dikkatsizlik (%70,2), ihmal (%66), işine özen göstermeme (%36,2), hekimlerin hastalara yeterince zaman ayıramaması (%36,2), mesleki acemilik (%25,5) olarak sıraladıkları belirlendi.

Sonuç: Sağlık bakım ortamlarında uygulanan tıbbi müdahalelerin hastaların üçte birine güven vermediği ve yaklaşık olarak yarısının hasta güvenliğine yönelik uygulamaları yeterli bulmadığı belirlendi. Bu doğrultuda sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesini ve hasta memnuniyetini arttırabilmek, hasta güvenliğini sağlayabilmek ve tıbbi hataları azaltabilmek için, sağlık bakım hizmetlerinden yararlanan bireylerde tıbbi hata algısı ve bu durumu etkileyen faktörlerin belirlenmesinin son derece önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Acil, hasta, tıbbi hata algısı.