Atsız Romanları Ekseninde Kadın Tipleri

Yeniay Ş.

in: Atsız Evreninden Karakter Çözümlemeleri, Prof.Dr.Nazmi Avcı,Doç.Dr.Canan Gönüllü,Dr.Fatih Keskin, Editor, Kutlu Yayınevi, İstanbul, pp.1-198, 2025

  • Publication Type: Book Chapter / Chapter Research Book
  • Publication Date: 2025
  • Publisher: Kutlu Yayınevi
  • City: İstanbul
  • Page Numbers: pp.1-198
  • Editors: Prof.Dr.Nazmi Avcı,Doç.Dr.Canan Gönüllü,Dr.Fatih Keskin, Editor
  • Yozgat Bozok University Affiliated: Yes

Abstract

Throughout history, many factors such as social norms and rules, economic and social conditions, and cultural dynamics have shaped the image of women. Traditional societies have regarded women as subjects responsible for preserving social unity and family structure. Accordingly, the representation of women in these societies is closely related to religious and cultural beliefs. This type of woman is generally portrayed as loyal to her family, self-sacrificing, and engaged in child-rearing and household duties.

Hüseyin Nihal Atsız reflects female characters in his novels both traditionally and idealistically. In his works, women draw attention with their historical and mythological dimensions. This article aims to examine the types of women in Hüseyin Nihal Atsız’s novels and reveal the social roles, ideals, and narrative functions of female characters in his fictional world.

In this study, by analyzing the depictions of women in the novels of Nihal Atsız, one of the prominent figures in Turkish literature, it is aimed to understand the messages conveyed by these portrayals in both social and cultural contexts. The treatment of female characters in Atsız’s works not only reflects the social structure of the period but also serves as a mirror for the author's personal views. Through this analysis, the representation of women from a nationalist perspective and the impact of this representation on social expectations and gender perceptions are examined, in an effort to make sense of the period's influence on literature. In this way, revealing the ways in which Atsız describes women in his works offers not only a literary interpretation but also a social analysis.

In Hüseyin Nihal Atsız’s novels, the types of women are generally strongly associated with the ideology of nationalism, which he expresses through his uncompromising stance against the cosmopolitanism of the modern era and non-national cultures. In his works, Atsız places national values at the center and portrays his female characters in accordance with the cultural and moral values of the Turkish nation. These nationalist female characters are presented as individuals responsible for preserving and transmitting the traditional structure of society. Atsız’s nationalist ideology emphasizes the social functions and cultural codes of women while also highlighting their role in preserving and transmitting culture.

Hüseyin Nihal Atsız authored works that emphasized historical elements and national themes. The female characters in his novels carry traits aligned with traditional Turkish beliefs and customs, while also standing out as ideal figures who support national ideals. This article examines the female types in Atsız's major novels ("Bozkurtlar," "Deli Kurt," "Ruh Adam," and "Dalkavuklar Gecesi") to evaluate the meaning and functions of female characters in his fictional world.

In this study, qualitative research methods will be used to analyze the female types present in Atsız’s novels. Firstly, Atsız’s novels and the female characters within them have been read and analyzed in detail to determine the characteristics and behaviors of the women. Then, these characters were evaluated and classified through thematic analysis, and each was grouped under different categories. Additionally, based on the findings obtained, the social and literary meanings of the female types were revealed and interpreted in terms of their archetypes.

 Tarih boyunca toplumsal norm ve kurallar, ekonomik ve sosyal şartlar, kültürel dinamikler gibi birçok unsur kadın tipini şekillendirmiştir. Geleneksel toplumlar kadını, toplumsal birliğin ve aile yapısının korunmasını sağlayan bir özne olarak görürmüştür. Dolayısıyla bu toplumlarda kadın tipinin temsili genellikle dini ve kültürel inançlarla yakından ilişkilidir. Bu kadın tipi genellikle, ailesine sadık, fedakâr, çocuk yetiştirme ve ev işleriyle meşgul bir figür olarak tasvir edilmiştir.

Hüseyin Nihal Atsız, romanlarında kadın karakterleri, hem geleneksel hem de idealist olarak yansıtmaktadır. Onun romanlarında kadınlar tarihsel ve mitolojik boyutlarıyla dikkat çekmektedir. Bu makalede, Hüseyin Nihal Atsız'ın romanlarından hareketle kadın tiplerini incelenerek, yazarın kurgusal dünyasındaki kadın karakterlerin toplumsal rolleri, idealleri ve anlatıdaki işlevleri bakımından ortaya konması amaçlanmıştır.

Bu çalışmada, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Nihal Atsız'ın romanlarındaki kadın tipi tasvirlerini incelenerek, bu tasvirlerin hem toplumsal ve hem de kültürel bağlamda verdiği mesajların anlaşılması hedeflenmiştir. Atsız'ın eserlerinde kadın karakterlerin işlenişi, dönemin toplumsal yapısını yansıtmakla birlikte ve yazarın kişisel görüşleri için de bir ayna niteliği taşımaktadır. Bu inceleme ile kadınların, milliyetçi bakış açısıyla nasıl temsil edildiği ve bu temsilin toplumsal beklentiler ve cinsiyet algıları çerçevesinde etkileri irdelenerek, dönemin edebiyata etkilerini anlamlandırmaya çalışılmıştır. Böylelikle, Atsız'ın eserlerinin kadınları betimleme biçimlerinin ortaya konması, sadece edebi bir yorumdan öte, toplumsal bir çözümleme sağlamaktadır.

Modern dönemin kozmopolitliğine ve milli olmayan kültürlere karşı sert ve amansız tavrını Türk kadını üzerinden gösteren Hüseyin Nihal Atsız'ın romanlarında kadın tipleri genellikle milliyetçilik ideolojisiyle sıkı bir biçimde ilişkilendirilir. Atsız, eserlerinde milli değerleri merkeze koyarak kadın karakterlerini, Türk milletinin kültürel ve ahlaki değerlerine bağlı olarak tasvir eder. Milliyetçi çizgide yaratılan bu kadın karakterler, toplumun geleneksel yapısını koruma ve aktarma görevine sahiptir. Bu kadınlar, Türk kültürünün ve tarihinin devamlılığını sağlamakla yükümlü bireyler olarak sunulur. Atsız'ın milliyetçi ideolojisi, kadın rollerini belirlerken onların toplumsal işlevlerini, kültürel kodlarını vurgularken, kültürün korunması ve aktarımındaki önemini de ortaya koyar.

Hüseyin Nihal Atsız, romanlarında tarihî unsurların ve milli temaların ön planda olduğu eserler kaleme almıştır. Romanlarında kadın tipleri, geleneksel Türk inanç ve töresine uygun özellikler taşırken,  diğer taraftan milli ülküleri destekleyen ideal karakterler olarak ön plana çıkarılır. Bu makale, Atsız'ın başlıca romanlarındaki ("Bozkurtlar", "Deli Kurt", "Ruh Adam" ve “Dalkavuklar Gecesi) kadın tiplerini inceleyerek, yazarın kurgusal dünyasında kadın karakterlerin anlam ve işlevlerini değerlendirmektedir.

Bu çalışmada, Atsız'ın romanlarında yer alan kadın tiplerinin incelenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemleri kullanılacaktır. İlk olarak, Atsız'ın romanları ve romanlardaki kadın karakterler detaylı bir şekilde okunup analiz edilerek, kadın karakterlerin özellikleri ve davranışları belirlenmiştir. Daha sonra, bu karakterler tematik bir analizle değerlendirilip sınıflandırılmış ve her biri farklı kategoriler altında toplanmıştır. Ayrıca elde edilen bulgular doğrultusunda kadın tiplerinin toplumsal ve edebi anlamları ortaya konularak arketipleri bakımından yorumlanmıştır.