GIDA MÜHENDİSLİĞİ ALANINDA YENİ YAKLAŞIMLAR, Prof. Dr. Hülya GÜL Dr. Öğr. Üyesi Fatma HAYIT, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.775-800, 2022
Çöven ülkemizde farklı bölgelerde kendiliğinden doğal olarak yetişen
bir bitkidir. Bu bitkinin kök ve rizomları kurutulur ve sonrasında suda
kaynatılarak özünün suya geçmesi sağlanır yani ekstrakte edilir. Elde
edilen bu ekstrakt saponin adlı glikoziti içermektedir. Ekstraktın
koyuluğuna göre saponin oranı değişmektedir. Ülkemizde bu üretimi
endüstriyel yapan firmalar bulunmaktadır. Ayrıca elde edilen çöven
ekstraktının kalitesi ve içeriği üretiminde kullanılan çövenin elde
edildiği bölgeye göre farklılık arzetmektedir.
Çöven ekstraktı ülkemizde helva, paşa lokumu gibi yöresel ürünlerin
üretiminde kullanılmakta olup ürüne renk, hacim, kıvam ve yapı gibi
özelliklerde iyileştirme sağlamaktadır. Bu ürünlerin yanı sıra farklı
ürünlerin üretiminde de kullanılıp kullanılamayacağı ile ilgili
çalışmalar da yapılmaktadır. Çöven ekstraktında bulunan saponinin
sağlık açısından bir takım olumlu etkileri mevcut olmasına karşın
fazla miktar da alımı toksik etki göstermektedir. Dolayıyla gıdalarda
kullanımında toksik etki gösterdiği düzey hesaplanarak ve bu düzey
dikkate alınarak kullanılmalıdır.