Academy Global Publishing House, Dubai, 2023
E 102, FD & C Sarı
No. 5 olarak da bilinen Tartrazin (TAZ), bir azo boyasıdır ve kimyasal
formülü 3-karboksi-5-hidroksi-1 (p-sülfofenil)-4-(sülfofenil azo) pirazolon
tuzudur. Tatlılarda, meyve sularında, reçellerde, hardalda ve gazlı içeceklerde
sarı renk elde etmek için en sık kullanılan gıda renklendiricisidir. Ek olarak,
vitaminler, antasitler, kozmetikler ve saç ürünleri gibi insan ilaçlarını
renklendirmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Gıda katkı maddelerinin
tüketimiyle ilişkili güvenlik sınırları ve maruziyet sonrası sağlık
tehlikeleri tüketiciler, diyetisyenler ve sağlık profesyonelleri için yüksek
endişe kaynağıdır Son yıllarda özellikle hamilelerde tartrazinin teratojenik
etkileri üzerine odaklanılmıştır. Çalışmamızda gebelikleri boyunca standart
sıçan diyetlerine 4,5 mg/ kg tartrazin ilave edilen tartrazin grubu ile
standart diyetine serum fizyolojik ilave edilen kontrol grubunun
karşılaştırılması amaçlandı. Gebeliklerinin 20. gününde sakrife edilen edilen
sıçanların yavru ve plesentaları elde edildi. Yavru ve plesenta ağırlık
ölçümleriyle birlikte gelişimlerini değerlendirmek amacıyla baş-kıç uzunluğu,
biparietal uzunluk ve oksipitofrontal uzunluk ölçümleriyle birlikte ikili
boyama yöntemiyle scapula, humerus, radius, ulna, femur, tibia ve fibula
kemiklerinde toplam uzunluk, toplam alan, kemik uzunluk ve kemik alan ölçümleri
yapıldı. Yaptığımız ölçümlerin tamamında kontrol grubuna göre tartrazin
uygulanan grupta istatistiki olarak anlamlı düşüş tespit edildi. Sonuç olarak
oluşturulan sıçan modelinde tartrazinin embriyotoksik ve teratojenik etki
ile iskelet sistemi gelişimi üzerine
olumsuz etkileri ve fetusta global gelişme geriliğine neden olduğu tespit
edildi. Yaptığımız çalışmadan elde edilen verilerin literatüre olumlu katkılar
sağlayacağını ve güvenilir bir kaynak olarak diğer çalışmalar için referans
olacağını ümit ediyoruz.
THD-2022-1054 proje
nolu çalışmamız Yozgat Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri
Koordinasyon Birimi tarafından finanse edilmiştir.
Anahtar
Kelimeler; Tartrazin, sıçan, teratojenik