Bu çalışmada, tıbbi ve ticari değeri yüksek olan tıbbi adaçayı (Salvia officinalis L.)'nın in vitro çoğaltımı ve in vitro çoğaltılan bitkilerin dış ortama aktarılma başarısı incelenmiştir. Eksplant kaynağı olarak bitkilerin nodal kısımları kullanılmış ve in vitro sürgün gelişimi üzerine farklı besin ortamlarının (MS ve B5) ve kök gelişimi üzerine çeşitli büyüme düzenleyicilerinin (IAA; Indol asetik asit ve IBA; Indol bütirik asit) farklı dozlarının (0, 0.5, 1.0, 2.0, 4.0 mg L-1) etkisi araştırılmıştır. MS ortamı, in vitro bitki çoğaltımı için önemli olan daha fazla sürgün sayısı ve vitrifikasyon göstermeyen sürgünler elde edilmesinde B5 ortamına göre daha etkili bulunmuştur. In vitro şartlarda en iyi köklenme 1.0 mg L-1 IBA içeren ortamda gözlenmiş, fakat 1.0 mg L-1 IAA içeren ortamından elde edilen in vitro köklü ve köksüz sürgünler diğerlerine göre daha yüksek oranda aklimatize başarısı sergilemiştir. Aklimatize olan bitkilerin hepsi arazi koşullarına başarılı bir şekilde aktarılmış ve canlılıkları devam etmiştir. Sonuç olarak, tıbbi adaçayının tek bir genotipinden hızlı bir şekilde daha sağlıklı bitkilerin çoğaltılmasının belirlenmesi, ticareti ve ıslah çalışmaları için alternatif çoğaltım olanağı sunmaktadır.
In this study, in vitro propagation of common sage (Salvia officinalis L.), which has high medicinal and commercial value, and the success of transferring in vitro propagated plants to external environment were investigated. The nodal parts of plants were used as explant source, and the effects of different nutrient media (MS and B5) on shoot growth in vitro and different doses (0, 0.5, 1.0, 2.0, 4.0 mg L-1) of various growth regulators (IAA; Indole acetic acid and IBA; Indole butyric acid) on root growth were investigated. MS medium had higher shoot number than B5 medium, and found to be more effective in obtaining shoots without vitrification, which is important for in vitro plant propagation. In vitro, the best rooting was observed in the medium containing 1.0 mg L-1 IBA, but in vitro rooted and unrooted shoots obtained from the medium containing 1.0 mg L-1 IAA showed higher acclimatization success than the others. All of the acclimatized plants were successfully transferred to the field conditions and their vitality continued. As a result, it offers an alternative propagation opportunity to determinate quickly reproduction of healthier plants from a single genotype of common sage for trading and breeding.
