BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, cilt.4, sa.2, ss.211-223, 2023 (Hakemli Dergi)
Çizgi filmler, çocuklarda, birçok dil becerisinin yanında okuma ilgi ve sevgisi
kazandırmada da etkili olmaktadır. Çizgi filmlerde okuma ve kitap unsuruna iliĢkin
gösterimler, çizgi film karakterlerini rol model alan çocuklarda okuma ilgi ve sevgisini
artırmaktadır. Bu çalıĢmada çizgi filmlerde okuma ve kitap unsurunun ne kadar ve nasıl
gösterildiği araştırılmıştır. Bu amaçla TRT Çocuk kanalında yayımlanan rastgele seçilmiş dört çizgi film incelenmiştir. AraĢtırmada, nitel araĢtırma yöntemlerinden doküman
incelemesi kullanılmıştır. Dört çizgi filmin her birinin tüm bölümleri ayrı ayrı incelenmiş;
okuma ve kitap unsuruna iliĢkin veriler ve bu verilerin hangi bölümde gösterilip
gösterilmediği, gösterilen bölümlerde kaç defa gösterildiği tespit edilmiştir. Daha sonra
okuma ve kitap ile ilgili gösterimlerin nasıl gösterildiği ve bu unsurlara iliĢkin hangi
ögelere yer verildiği tespit edilmiştir. Bu doğrultuda incelenen çizgi film bölümlerinin
%58,6’sında okuma ve kitap unsuruna yer verildiği; okuma ve kitap unsurunun en fazla
“kitap okuma” Ģeklinde gösterildiği ve “kitaplık, sahaf, kütüphane, diğer yazılı materyalleri
okuma” ile ilgili gösterimlere yeterince yer verilmediği saptanmıştır.
Cartoons are effective in gaining children's interest and love for reading as well as many
language skills. Displays of reading and the book element in cartoons increase the interest
and love of reading in children who take cartoon characters as role models. In this study,
how much and how reading and book elements are shown in cartoons have been
investigated. For this purpose, four randomly selected cartoons broadcast on TRT Çocuk
were examined. In the research, document analysis, one of the qualitative research methods,
was used. All parts of each of the four cartoons were analyzed separately; It has been
determined that the data on the reading and book element, in which section these data are
shown or not, and how many times they are shown in the sections shown. Then, it was
determined how the representations of reading and the book were shown and which
elements were included in these elements. In this direction, 58.6% of the cartoon sections
examined included reading and book elements; It has been determined that reading and
book elements are mostly shown as "reading books" and the representations about "reading
bookshelves, second-hand booksellers, libraries and other written materials" are not given
enough space.