International Siirt Conference On Scientific Research, Siirt, Türkiye, 5 - 07 Kasım 2021, cilt.1, ss.509-516
Aristoteles’e göre erdemler, iç iyiler ve dış iyiler olmak üzere ikiye ayrılır. İç iyilerin en
değerlisi bilgidir. Dış iyilerin en değerlisi ise dostluktur. Aristoteles’e göre dostluk bir
erdemdir. Çünkü dostluk sosyal yaşam için zorunlu bir unsurdur. Bütün öteki iyilere sahip
olsa bile hiç kimse dostlardan uzak bir yaşamı düşünemez. Çünkü doğası gereği insan ister
zengin olsun ister fakir her durumunu paylaşacağı dostlara ihtiyaç duyan sosyal bir canlıdır.
Sosyal yaşam ise ancak iyilik üzerine kurulabilir. İyilik düzeni de ancak iyilerin birlik ve
beraberliği ile mümkündür ki bu da dostluğu erdem kılan temel nedendir. Birlik ve beraberlik
hem kendileri iyiliktir hem de iyilikleri daha iyi ve daha çok yapmanın; çoğaltmanın yegâne
yoludur. O halde, yalnızca bireyleri birbirine yakınlaştırıp bir arada tutmakla kalmayan
dostluk olgusu, devletlerin de ayakta kalmasını sağlayan temel bir dinamiktir. Bu nedenle
yasa koyucular adaletten daha çok dostluk üzerinde dururlar. Çünkü dostluk fikir birliği
demektir, uzlaşım ve uylaşım sanatı demektir. Bu nedenle dostlar arasında adalete dahi gerek
duyulmayabilir ama adil olanlar dostluğa her zaman gereksinim duyarlar. Çünkü, dostluk
birbirinden uzak kuvvetler, farklı dünyalar; boyutlar ve perspektifler arasında bir denge sanatı
demektir.
Aristoteles’e göre dostluk ne yarara ne hazza dayanır; aslolan erdeme dayalı dostluklardır.
Çünkü, bir toplumda ancak böylesi dostluklar sayesinde iyilik, fazilet, onur, eleştirel düşünce
ve felsefe gibi yüksek değerler yerleşebilir. Ne yazık ki böylesi yüksek ve ulvi düşüncelere
sahip insan sayısı her zaman azınlıkta kalmaktadır. Çünkü bu bilgiyi araştırıp uygulayabilecek
erdem sahibi insan sayısı son derece azdır. Bu bulgu ayrıca şu hususu da göstermektedir ki,
genel bir dostluk anlayışından söz etmek mümkün değildir. O halde, öncelikle yapılması
gereken gerçek dostluğun ne olduğunu ortaya koymaktan geçmektedir.
According to Aristotle, virtues are divided into two as inner good and outer good. The most
valuable of the inner good is knowledge. The best of the external good is friendship.
According to Aristotle, friendship is also a virtue. Because friendship is a necessary element
for social life. No one can imagine a life without friends, even if he has all the other good.
Because, by nature, human beings are social creatures that need friends with whom they can
share their every situation, whether they are rich or poor. Social life can only be built on
goodness. The order of goodness is only possible with the unity and solidarity of the good,
that is, with the virtue of friendship. Unity and togetherness is both a good deed and the only
way to do good deeds and increase them. For this reason, friendship is a virtue that not only
brings people closer to each other and keeps them together, but also enables institutions and
states to stand. For this reason, legislators focus more on friendship than justice. Because
friendship means consensus, it means compromise and compromise. It means the art of
striking a balance between disparate forces, different dimensions and perspectives. Justice
may not even be needed among friends, but the just always need friendship.
According to Aristotle, friendship is based on neither benefit nor pleasure; The main thing is
friendships based on virtue. Thanks to such friendships, high values such as goodness, virtue,
honor, critical thinking and philosophy are established in society. However, people with such
high and lofty thoughts are always in the minority. This finding shows us that it is not
possible to talk about a general understanding of friendship. Because the number of virtuous
people who can research and apply this knowledge is extremely small. So, the first thing to do
is to reveal what true friendship is.