TUNCELİ BÖLGESİNDE YENİ KEŞFEDİLEN İKİ KALE YERLEŞİMİ VE YENİ BİR AÇIK HAVA TAPINAK TİPİ


Creative Commons License

Erdoğan S., ÇAKIRCA D.

Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.61, ss.361-370, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Tunceli il sınırları kapsamında 2016 yılından beri sürdürülen “Demir Çağ ve Helenistik Dönem Tunceli Yüzey Araştırması” projesi, Demir çağlara ve Antik Çağ’a ait yeni yerleşimleri saptamayı ve özellikleri hakkında yeterli bilgiye sahip olunmayan arkeolojik kalıntılara yönelik yeni veriler elde etmeyi hedeflemektedir. Yüzey araştırması projesinin 2021 sezonu kapsamında yapılan gözlem ve belgeleme çalışmaları sonucunda Tunceli yöresinde Masumu-Pak Kalesi adını taşıyan yeni bir arkeolojik yerleşim tespit edilmiş olup daha önce arkeoloji literatürüne kazandırılmış Aşağı Doluca Kalesi’nin kimi arkeolojik özellikleri irdelenmiştir. Aşağı Doluca Kalesi’nde Demir Çağ izleri yoğun iken, Masumu-Pak Kalesi’nde ise Demir Çağ ve Ortaçağ yapıları belirgindir. Masumu-Pak Kalesi ve Aşağı Doluca Kale yerleşimlerinin açık hava tapınağı olarak değerlendirilen yapılarının form ve yapılış özelliklerinin ortak özellikler taşıdığı belirlenmiştir. Her iki yerleşimdeki tapınım alanlarının temel ortak yanını, önünde bir platformun yer aldığı kayalara oyulmuş sunak olarak değerlendirilebilecek mimari elemanlar oluşturmaktadır.
The “Iron Age and Hellenistic Age Tunceli Survey” project, which has been carried out within the provincial borders of Tunceli since 2016, aims to identify new settlements belonging to the Iron Age and Antiquity and to obtain new data on archaeological remains of which little information is known. As a result of the observation and documentation studies carried out within the scope of the 2021 season of the survey project, a new archaeological settlement named Masumu-Pak Fortress has been identified in the Tunceli region, and some archaeological features of the Aşağı (Lower) Doluca Fortress, which was brought to the archaeology literature before, have been examined. While the Iron Age traces are intense in Aşağı Doluca Fortress, Iron Age and Medieval structures are evident in Masumu-Pak Fortress. It has been determined that the structures considered as open-air temples in Masumu-Pak Fortress and Aşağı Doluca Fortress settlements have common features of form and construction. The main common aspect of the open-air worship areas in both settlements is the architectural elements that can be considered as an altar carved into the rocks with a platform in front of it.