Akademik Veri Yönetim Sistemi
Vakıflar Dergisi, sa.48, ss.35-73, 2017 (TRDizin)
Osmanlı Devleti’nin Selçuklular ile diğer İslam ülkelerinden devraldığı, başlangıçta sadece erkek çocuklara dini eğitim ve Kuran öğretmeyi hedefleyen sıbyan mektepleri günümüzdeki ilköğretime karşılık gelen eğitim kurumlarıdır. Süreç içerisinde yapısı ve öğrencisi değişen bu okullar örgün eğitimin ilk basamağını oluşturmaktadır. Genellikle büyük kentlerde padişah ve ailesi, devletin üst kademesinde yer alan kişiler ile ilim ve maddî güç sahibi hayırseverler tarafından yaptırılan bu okulların yapım sonrası bakım, onarım, personel ve eğitim giderleri için banisinin gelir vakfettiği bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı Osmanlı Dönemi’nde ilköğretim düzeyinde eğitim veren sıbyan mekteplerinin tarihsel süreçte gelişimini ve mekânsal yapısı irdelemek ve Abdullah Paşa Sıbyan Mektebi örneğinde sıbyan mekteplerinin mimarisini tartışmaktır. Bu kapsamda sıbyan mektepleri yerleşim düzeni ve konum, mimari tasarım ilkeleri (plan şeması, kat adedi), cephe düzeni, yapım tekniği ve malzeme ile bezemeler açısından irdelenmiş ve Abdullah Paşa Sıbyan Mektebi örneklenmiştir.