1. ESKİŞEHİR FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON KONGRESİ “FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYONDA YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR”, Eskişehir, Türkiye, 5 - 06 Ekim 2023, cilt.10, sa.3, ss.24
Amaç: Parkinson
hastalarında periferik kas zayıflığı ve egzersiz kapasitesinde azalma yaygındır
ve üst ekstremiteler günlük hayatta fonksiyonellik açısından çok önemlidir. Parkinson hastalarında mitokondrial fonksiyon bozukluğu olduğu
ve buna bağlı periferik ve solunum kaslarında mitokondrial içeriğin azaldığı
gösterilmiştir. Solunum ve periferik kas zayıflığı kasın deoksijenizasyona
sebep olabilir. Parkinson hastalarında üst ekstremite egzersiz kapasitesi,
periferik ve solunum kas kuvvetinin kas oksijenizasyonu ile ilişkisi
araştırılmalıdır.
Yöntem: 17 Parkinson hastası (12E, 5K,
61,88±9,40 yıl, 1.38±0,45 H&Y) dahil edildi. Egzersiz
kapasitesi 6-dakika “pegboard and ring” testi (6-PBRT), solunum kas kuvveti [(MIP-MEP)
(ağız basınç ölçüm cihazı)] deltoid kas kuvveti (dinamometre)
değerlendirildi. Altı-PBRT sırasındaki deltoid kas
oksijenizasyonu (%SmO2istirahat, %SmO2min, %SmO2max,
%SmO2toparlanma) ve toplam hemoglobin seviyesi (Thbistirahat,
Thbmin, Thbmax, Thbtoparlanma)
yakın kızılötesi spektroskopi cihazı ("Moxy" monitör) ile ölçüldü.
Bulgular: Altı-PBRT
halka sayısı ile SmO2min (r=0,668 p=0,003), SmO2max (r=0,698
p=0,011), Thbmax (r=-0,548 p=0,023), ve Thbtoparlanma (r=-0,601
p=0,011) istatistiksel anlamlı olarak ilişkiliydi. Altı-PBRT halka
sayısı ile %SmO2istirahat,
%SmO2toparlanma, Thbistirahat, Thbmin, arasında ilişki
yoktu (p>0,05). MİP; MEP, deltoid kas kuvveti ile
%SmO2istirahat,
%SmO2min, %SmO2max,
%SmO2toparlanma, Thbistirahat, Thbmin, Thbmax,
Thbtoparlanma arasında ilişki yoktu (p>0,05).
Sonuç: Egzersiz
kapasitesi azalan Parkinson hastalarında aktivite sırasında deltoid kasının
oksijen talebi artmıştır. Egzersiz kapasitesi arttıkça toplam hemoglobinin
maksimum değeri ve toparlanabilen hemoglobin miktarı azalmaktadır. Bu
durum kastaki asidoz nedeniyle O2’nin hemoglobine afinitesinin
azalması ile ilişkili olabilir. Bu nedenle Parkinson hastaları rehabilitasyon
için değerlendirilmeli ve rehabilitasyonun kas oksijenizasyonuna etkisi
araştırılmalıdır.
Anahtar
Kelimeler: Parkinson,
egzersiz kapasitesi, kas oksijenizasyonu, solunum kasları