Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, cilt.3, sa.2, ss.155-167, 2025 (Hakemli Dergi)
Günümüzde uydu görüntüleri yardımıyla toprak ve bitki üzerindeki değişimlerin belirlenmesinde özellikle uzaktan algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yoğun olarak kullanılmaktadır. Sağlıklı bir bitki, görünür ışını soğurup yakın kızılötesi ışını büyük bir bölümünü yansıtmaktadır. Bu çalışmada amaç, uydu görüntüleri kullanılarak Yozgat ili normalize edilmiş fark bitki indeksinin (NDVI) zamansal ve yersel değişiminin son zamanlarda yoğun bir şekilde kullanılan CBS yardımıyla tespit edilmesidir. Yozgat iline ait 2010 yılı Temmuz Landsat 4-5 TM C2 L2 ve 2020 yılı Temmuz Landsat 8 OLI/TIRS C2 L2 uydu görüntülerinin sınıflandırılması ile o yıllara ait yeni NDVI haritaları elde edilmiş ve gerekli değişim analizleri yapılmıştır. Sonuçta Yozgat ili düzeyinde yıldan yıla yeşil bitki örtüsündeki değişim miktarı ortaya konulmaya çalışmıştır. Tarımsal açıdan gelişimin en uygun düzeylerde olduğunu gösteren 3. ve 4. sınıf aralıklarında 2010 yılına göre 2020 yılında azalmalar olduğu görülmektedir. Özellikle sağlıklı bitki materyaline bakıldığında sadece Aydıncık, Çandır ve Çekerek ilçelerinde artış olduğu belirlenmiştir. Geriye kalan 11 ilçenin tamamında 2020 yılında 2010 yılına oranla yeşil alanlarda azalma olduğu belirlenmiştir. Tehlikeli olabilecek düzeyde en fazla artışın yaşandığı sınıf 0-0.33 NDVI (2.sınıf) ile sağlıksız bitki materyalinin olduğu alanlarda görülmüştür. Sağlıklı bitki materyalinde ise %59.19 gibi çok büyük bir oranda azalış olduğu tespit edilmiştir.
Nowadays, remote sensing (RS) and Geographic Information Systems (GIS) are intensively used to determine changes in soil and plants with the help of satellite images. A healthy plant absorbs visible light and reflects a large part of the near infrared light. The aim of this study is to determine the temporal and spatial changes of the normalized difference vegetation index (NDVI) of Yozgat province using satellite images with the help of GIS. By classifying the 2010 July Landsat 4-5 TM (Thematic Mapper) C2 L2 and 2020 July Landsat 8 OLI/TIRS C2 L2 satellite images of Yozgat province, new NDVI maps for those years were obtained and the necessary change analyzes were made. The amount of change in green vegetation from year to year in Yozgat province was tried to be revealed. It was determined that there were general decreases in the 3rd and 4th class intervals, which show that agricultural development is at the most suitable levels, in 2020 compared to 2010. When we look at healthy plant material in particular, it was determined that there was an increase only in Aydıncık, Çandır and Çekerek districts, and in all of the remaining 11 districts, there was a decrease in green areas in 2020 compared to 2010. The second class, where the highest increase at a level that could be dangerous was seen in areas with unhealthy plant material with 0-0.33 NDVI. It was determined that there was a very large decrease of 59.19% in healthy plant material.
Keywords: GIS, Landsat, NDVI, Satellite, Yozgat