Asos Journal , sa.154, ss.325-356, 2024 (Hakemli Dergi)
17.-19.yüzyıllarda Anadolu’yu gezen Müslüman ve Avrupalı seyyahların yazdıkları hatıra ve günlük tarzında olup, özel bir önem taşımaktadır. Batıda aydınlanma çağı gezginleri, bilgilerini arttırmak, görüşlerini aktarmak için belli bölgelere seyahat etmişlerdir. Bu nedenlerle 17. yy. da Anadolu’nun çoğu bölgelerini ziyaret eden başta Evliya Çelebi ve Fransız Tavernier ile 19. yy. da Fransız Cuinet, İngiliz Morier, Alman Mordtmann, Leonhart ve Hunger gibi çoğunun bilgin, hümanist kişiler olan seyyahlar, İstanbul’dan itibaren tarihi İpek You’nu takip ederek; başta Anadolu, Tebriz, Şam vb. yerlerin kentleri-kentlileri anlatmaktadır. Bu çalışmanın amacı söz konusu gezginlerin hayatından ve seyahatnamelerinden yararlanılarak İstanbul’dan Üsküdar, Calcoidonia (Kadıköy), Maltepe, Diachidissa (Darıca), Nicomedia (İzmit), Tarachi (Taraklı), Gene (Geyve), Sanbanginch (Sapanca), Gohenuch (Göynük), Dibech (Dibeklitaş), Boly (Bolu), Giagaiol (Yeniçağ), İerarda (Gerede), Busoli (Çerkeş), Caraguire (Atkaracalar), Kurşunlu’yu ziyaret ettikten sonra; Koçhisar (Ilgaz), Totia (Tosya), Cacompazar (Hacıhamza), Ottomagich (Osmancık) Cagionde (Gümüşhacı), Merzuchan (Merzifon), Hiladich (Ladik), Sepetli ve Aieti (Hayati Köyü) üzerinden Niksar’a oradan da doğuya gittikleri bilinmektedir. Çalışmada söz konusu seyyahların Çankırı İli Kurşunlu ve çevresi hakkındaki izlenimlerine yer verilmiştir.