Domates Genotiplerinin Kuraklık Stresine Tolerans Açısından Taranmasında In Vitro ve In Vivo Testlerin Etkinliği


Creative Commons License

Aydöner Çoban G., Altunlu H., Gül A.

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, sa.ÖZEL SAYI, ss.143-150, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Bu çalışma yerel domates genetik materyalinin kuraklığa karşı hızlı bir şekilde tarama olanaklarını araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Materyal ve Metot: In vitro ve in vivo testleri kapsayan çalışmada, 92 domates genotipinin tohumları kullanılmış ve kuraklık stresi %4’lük polietilen glikol (PEG) 6000 ile yaratılmıştır. İlk aşamada, tohum çimlendirme testi yapılmış; 14. günde yapılan değerlendirmeye göre daha yüksek performans gösteren 5 genotip ve daha düşük performans gösteren 5 genotip in vivo test için seçilmiştir. Bu genotipler su kültürü tekniği kullanılarak test edilmiştir. Tam kuraklık dozu olarak Ψs = -1.0 MPa kullanılmış ve tam doz uygulamasından 48 saat sonra bitkilerin morfolojik ve fizyolojik özellikleri belirlenmiştir. PEG uygulamasında kontrole kıyasla meydana gelen değişim değerleri dikkate alınarak, genotipler “tartılı derecelendirme” yöntemine göre sınıflandırılmıştır. Bulgular: In vitro vigor indeksindeki % değişim değerleri ile in vivo tartılı derecelendirme toplam puanları arasındaki korelasyon katsayısı (r: 0.824) önemli bulunmuştur. Sonuç olarak, test edilen genetik havuz içerisinde 97:TR70707, 68:TR69163 ve 60: TR68515 numaralı genotiplerin kurağa toleransının yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç: In vitro tohum çimlendirme testinin fazla sayıda genotipin kurağa tolerans bakımından ön değerlendirmesine uygun olduğu düşünülmektedir.

Objective: The aim of this study was to investigate possibilities of fast screening of local tomato genetic material against drought. Material and Methods: In this study including in vitro and in vivo tests, seeds of 92 tomato genotypes were used and drought stress was induced by polyethylene glycol 6000 (PEG) at 4%. Firstly, seed germination test was made; and 5 genotypes with higher and 5 genotypes with lower performances were selected according to the evaluation made at 14 days. These genotypes were tested by water culture. Full drought dose was Ψs= -1.0 MPa and 48 hours after the full dose application, morphological and physiological properties of the plants were determined. The genotypes tested were classified by weighted ranking method, based on the changes in the PEG treatment compared to the control. Results: The correlation coefficient (r: 0.824) for the relationship between the variation (%) of in vitro vigour index and the total score of weighted ranking in water culture was significant. As a result of this study; 97:TR70707, 68:TR69163 and 60: TR68515 in the genetic pool tested, were determined as the most tolerant genotypes against drought. Conclusion: It was concluded that in vitro seed germination test can be used for prescreening of large numbers of genotypes in response to drought stress.