Eğik Eğilme ile Birlikte Burulmaya Zorlanan Dikdörtgen Kesitlerin Optimum Boyutlandırılması


NURALIYEV M., İYNEN O.

Mühendislik ve Teknoloji Bilimleri Dergisi, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, eğik eğilme ile birlikte burulmaya zorlanan h/b ≥ 1 şeklindeki içi dolu dikdörtgen kesitlerin optimum boyutlarının belirlenmesi üzerine analitik incelemeler yapılmıştır. Optimizasyon kriteri olarak, minimum kesit alanı ve sınır fonksiyonları olarak da mukavemet koşulları esas alınmıştır. Mb burulma momentinin x ekseninde; y ve z eksenlerinde ise My, Mz eğilme momentlerinin etki gösterdiği kabul edilmiştir. Optimizasyon işlemleri, kesitin kritik noktaları olarak bilinen köşe noktasına (A), kısa kenarın orta noktasına (E) ve uzun kenarın orta noktasına (K) göre Euler-Lagrange Optimizasyon Metodu yardımıyla yapılmıştır. K noktasındaki gerilme durumuna göre optimum çözümün (hopt, bopt) mevcut olmadığı tespit edilirken, E noktasına göre bulunan çözümün ise kesitin diğer noktalarında mukavemet koşullarını sağlamadığı saptanmıştır. A noktasındaki gerilme durumuna göre de kesit alanını minimum yapan optimum çözümün olduğu belirlenmiş ve bu çözümün, Mb ≤ My ≤ Mz aralığında kesitin tamamı için geçerli olduğu tespit edilmiştir. Kesit boyutlarını veren çözüm, analitik formüller şeklinde bulunmuştur. Optimizasyon yolu ile en kesit alanından elde edilen tasarrufun Mb, My ve Mz değerlerine bağlı olarak % 1.34 ile % 11 aralığında değiştiği ve en büyük tasarrufun her üç kesit tesirinin eşit olduğu durumda ortaya çıktığı görülmüştür.