Akademik Veri Yönetim Sistemi
IGSCONG'23 3. Uluslararası Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, Balıkesir, Türkiye, 14 - 17 Temmuz 2023, ss.1112-1113
Arka plan: Günümüzde akıllı şehirler, binalar, yataklar, koltuklar,
vb., mekanların yanı sıra eşyalarda dijitalleşmektedir. Böyle ortamlarda akıllı
teknolojiler aracılığıyla biyolojik yapılara uzaktan izlem, kontrol ve müdahale
uygulanmaktadır.
Amaç: uzaktan sağlık hizmetlerinin, örnek uygulama ve branş
bazında uygulanabilirliğini ölçmek; demografik grup değişkenlerinin
uygulanabilirlik düzeyine etkisini değerlendirmek ve sağlık meslek
mensuplarının ilgi duydukları örnek uygulamaları belirlemektir.
Yöntem: Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Bozok
Üniversitesi dahili ve cerrahi branşlarda çalışan 176 sağlık meslek mensubunun
gönüllü katılımıyla, likert ölçeği ile oluşturulmuş bir anketle, görüşme
yöntemi kullanılarak, 25.09.2022-25.03.2023
tarihleri arasında yapılmıştır. Elde edilen verilere; SPSS programında güvenirlik, anova,
korelasyon ve Maxquda programında içerik analizi uygulanmıştır. Çalışma, Yozgat
Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından
THD-2023-1093 desteklenmiştir.
Bulgular: Literatürde uzaktan sağlık uygulamaları; fiziksel muayene,
ölçüm, değerlendirme, tedavi/bakım, müdahale, izlem, danışmanlık ve destek
olarak tanımlanmaktadır. Katılımcıların yüzde 62,5’i (110 kişi) sağlık
uygulamalarından en az birini dijital teknoloji aracılığıyla uzaktan kullandıklarını
belirtmişlerdir. Uygulama deneyimi en yüksek branşlar, dahiliye, kalp, çocuk,
enfeksiyon ve ortopedi branşlarıdır. En çok kullanılan uygulama kategorileri sırası
ile danışmanlık, destek ve izleme uygulamalarıdır. Korelasyon analizi sonucu
genel olarak tüm değişkenler arasında orta veya yüksek düzeyde pozitif yönlü ve
anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Uzaktan sağlık uygulamalarının uygulanması,
yeterliliği, hasta ve kullanıcı talebi arasında ilişki vardır. Bu değişkenler bir
bütün olarak uygulanabilirlik faktörünü oluşturmaktadır. Uygulanabilirlik ile
demografik grup değişkenleri arasında tek yönlü anova analizi yapılmış ve
gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Sonuçlara göre yaş,
eğitim, branş, meslek, çalışma süresi, uygulanabilirliği etkilememektedir. Uygulama
alt kategorilerinde ise sadece destek uygulamaları ile meslek grubu arasında
bir farklılık bulunmuştur. Hekimlerin, destek uygulamaların
kullanılabilirliğine yönelik algıları diğer sağlık çalışanlarının algılarından daha
yüksektir. Katılımcıların yararlı buldukları ve kullanmak istedikleri uygulama
özellikleri belirlenen kategoriler altında, içerik analiziyle
kodlanmıştır.
Sonuç: Çalışmada tanımlanan örnek uygulamalar, kurumların uzaktan sağlık
sistemlerini oluştururken kullanabilecekleri önemli bir kaynaktır. Sonuç olarak
çalışma uzaktan sağlık hizmetleriyle ilgili özgün uygulamaların
geliştirilmesine katkı sağlayacak bilgiler içermektedir.