Psephellus huber-morathii (PH), Doğu Anadolu Bölgesi'nde endemik bir türdür. Bu çalışmada PH'nin %70 metanol ekstraktının biyolojik aktivitelerinin yanı sıra kapsamlı fitokimyasal bileşimi de incelenmiştir. PH ekstraktının fenolik bileşimi, UHPLC-MS/MS yöntemi kullanılarak analiz edildi. Antimikrobiyal özelliklerini değerlendirmek için mikrodilüsyon tekniği kullanıldı. Ekstrenin antioksidan özellikleri, toplam fenolik ve flavonoit içerikleri spektrofotometre kullanılarak belirlendi. Ek olarak, ekstraktların hücre proliferasyonu ve NCI-60 sağkalım parametre değerleri üzerindeki etkileri, MTT deneyi kullanılarak değerlendirildi. Kinik asit ve klorojenik asit majör bileşiklerdi. Ekstrakt, DPPH (IC50:13.9±0.4 μg mL-1) ve FRAP (61.3±2.3 mg TE g ekstrakt-1) yöntemlerinde yüksek antioksidan aktivite göstermiştir. Ekstraktın toplam fenolik ve flavonoid içerikleri sırasıyla 52.2±1.9 mg GAE g ekstrakt-1 ve 28.6±0.9 mg QE g ekstrakt-1 olarak bulundu. Ekstrakt, normal akciğer ve retina hücre hatlarına karşı düşük antiproliferatif aktivite, jinokolojik ve kolon kanser hücreleri üzerinde umut verici bir antikanser etki ve Bacillus cereus ve Enterococcus faecium'a karşı orta derecede antimikrobiyal aktivite gösterdi. Çalışma, PH ekstraktının bulaşıcı hastalıklara ve kansere karşı tıbbi potansiyelini ve değerini göstermiştir.
Psephellus huber-morathii (PH) is an endemic species in the Eastern Anatolia Region. In this study, besides the biological activities of the 70% methanol extract of PH, its comprehensive phytochemical composition was investigated. The phenolic composition of the PH extract was analyzed using the UHPLC-MS/MS method. To evaluate its antimicrobial characteristics, the microdilution technique was employed. The antioxidant capabilities and total phenolic and flavonoid contents of the extract were determined using the spectrophotometer. Additionally, the effects of the extracts on cell proliferation and NCI-60 survival parameter values were assessed using the MTT assay. Quinic acid and chlorogenic acid were major compounds. The extract showed high antioxidant activity in DPPH (IC50:13.9±0.4 μg mL-1) and FRAP (61.3±2.3 mg TE g extract-1) methods. The total phenolic and flavonoid contents of the extract were found as 52.2±1.9 mg GAE g extract-1 and 28.6±0.9 mg QE g extract-1, respectively. Discussion: The extract showed low antiproliferative activity against normal lung and retinal cell lines, promising anticancer effects on gynecological and colon cancer cells, and moderate antimicrobial activity against Bacillus cereus and Enterococcus faecium. The study demonstrated the medicinal potential and value of PH extract against infectious diseases and cancer.