Akademik Veri Yönetim Sistemi
cilt.9, sa.51, ss.1280-1292, 2023 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma doğrudan yabancı yatırımların (DYY) yolsuzluk algısı, politik haklar ve sivil özgürlükler indeksi açısından alt
orta ve üst orta gelirli sınıfta yer alan 22 gelişmekte olan ülke ekonomisinde değerlendirilmesini amaçlamaktadır.
Çalışmada 2002-2020 yılları arasındaki dönem hem Arellano & Bond hem de Blundell & Bond GMM analizleri ile
incelenmiştir. Yolsuzluk algısı 0 ile 100 arasında değerler alan bir indekstir. Bu indekse göre 0 yüksek derecede
yolsuzluğu ifade ederken 100 yolsuzluğun olmadığını (temiz) göstermektedir. Politik haklar indeksi ve sivil özgürlükler
indeksleri 7 ile 1 arasında değer almaktadır. 7 zayıf politik hakları ve sivil özgürlüğü gösterirken 1 ise güçlü politik haklar
ve sivil özgürlüğü göstermektedir. Arellano & Bond modeli sonuçlarına göre incelenen dönemde yolsuzluk algısı
indeksinin DYY üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu ve yolsuzluk arttıkça DYY’ın arttığını ifade eden “yardım eli” ve
“tekerlekleri yağlama” teorisinin desteklendiği görülmektedir. Bununla birlikte Blundell & Bond modeli sonuçları sivil
özgürlükler ve politik haklar indeksinin doğrudan yabancı yatırımlar üzerinde etkisi olduğunu göstermektedir. Polititk
haklar indeksinin daha güçlü katsayılara ulaştığında doğrudan yabancı yatırımların arttığı tespit edilmiştir. Yine aynı
şekilde sivil özgürlükler indeksinin de güçlü katsayılara ulaştığında doğrudan yabancı yatırımların arttığı görülmüştür.
Ayrıca doğrudan yabancı yatırımları etkileyen diğer makroekonomik faktörlerin kontrol değişken olarak yer aldığı
çalışmada ekonomik büyüme, ticari açıklık ve sermaye oluşumu için istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif katsayılar tespit
edilmiştir.