VII. Uluslararası Katılımlı Jeokimya Sempozyumu, Antalya, Turkey, 16 - 18 May 2016, pp.54-55
Çalışma alanı, Orta Anadolu Kristalen Kompleksi‟nin (OAKK)
kuzeyinde yer alan ve İzmir-Ankara-Erzincan süturu ile sınırlanan zon
içerisindedir. OAKK‟nin içerisinde bulunduğu Anatolid-Torid kıtası, Geç
Kretase boyunca “taban blok” konumundadır. Bu kıta üzerine ofiyolitik
birimler ve ofiyolitik melanj tektonik dilimleri yerleşmiştir.Çalışma alanında
yüzeyleyen cevherleşmeler de bu yerleĢimin kanıtlarını sunan ve Artova
ofiyolitik kompleksi olarak tanımlanan ofiyolitler içerisinde yer
alır.Cevherleşmeler, ofiyolitlere bağlı olarak gelişen radyolaritler içerisinde
bantlı, laminalı ve mercek şeklindedir ve yoğun kırıklı, çatlaklı, kıvrımlı yapı
göstermektedir. Derbent, Cihanpaşa, Baltasarılar, Büyük mahal, Eymir ve
Kadışehri (Tarhana köyü) olmak üzere altı farklı bölgede yer alan
cevherleşmelerde pirolusit, psilomelan, manganit, braunit, ana parajenezi
oluştururken, jacobsit, manyetit, limonit ve götit minör oranda
bulunur.Çalışma alanında gözlenen cevherleşmelerdeki iz element
konsantrasyonları genel olarak düĢük değerler sunarken Ba, Sr, V değerleri
yüksek konsantrasyondadır.Bu durum hidrotermal oluşumu destekler
niteliktedir. Bunun yanında yalnızca Derbent ve Tarhana bölgesindeki
cevherleşmeler hem pozitif hem negatif Eu anomalisi göstererek hidrotermal
akışkanın deniz suyu ile seyreldiğini (deniz suyunun karıştığını) ifade eder.
Bununla birlikte diğer bölgelerdeki negatif Eu anomalisi hidrotermal
oluşumu desteklemektedir.Ayrıca Cihanpaşa ve Büyükmahal
cevherleĢmeleri negatif Ce anomalisi ile düşük sıcaklıkta oluşmuş
hidrotermal bir cevherleşmeyi işaret ederken, diğer yataklarda gözlenen hem
pozitif hem negatif Ce anomalisi cevherleşmede hidrotermal ve hidrojenetik
süreçlerin her ikisinin de etkili olduğunu göstermektedir.
Cevherleşmelerdeki HNTE değerlerinin ANTE‟ den daha yüksek değerler
sunması hidrotermal bir oluşumu işaret eder. Sonuç olarak çalışma alanında
yer alan manganez cevherleşmelerinin hidrotermal ve hidrojenetik süreçler
sonucunda oluştuğu düşünülmektedir.