Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kavramlar ve Kuramlar -Düşünce Bilimleri- , M. Nesim Doru,Kamuran Gökdağ,Yunus Cengiz,İbrahim Deniz,Necip Uyanık,İbrahim Halil Çetres, Editör, Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınevi, Mardin, ss.871-882, 2020
Rasyonel paradigma, insan ve akıl merkezli modern dünyada, rasyonel olarak doğrulanması mümkün olmayan dini bilginin imkanını ve dolayısıyla dinin imkanını problematik hale getirmiştir. Kant'ın genelde metafizik bilginin ve dolayısıyla dini bilginin imkânına yönelik eleştirileri çerçevesinde başlayan tartışmaları pozitivizm, doğrulama kriteri ile en ileri boyutlara kadar taşımıştır. Adeta yeni ve modern bir Ockham Usturası olarak ikame edilen doğrulayıcı analiz, olgusal temelden yoksun kabul edilen bilgiler sınıfına dahil edilen tüm dini bilgileri, metafiziğin elenmesi ile birlikte epistemik ve lengüistik yurttaşlıktan çıkararak, bilgi dışı saymıştır. O halde, her şeyi beşerî düşünceye indirgemek isteyen hümanist düşünce evreninde, olgusal bir temele dayanmadığı için bilgisiz ve olgusal bir referansı olmadığı için dilsiz bırakılan bir din nasıl mümkün olabilir, yeni nesillere nasıl aktarılabilir ve varlığını nasıl sürdürebilir? Dini Tecrübe İkbal modern durumun insanı entelektüel bir krize sürüklediğini düşünmektedir. Temel tezi ise modern insanın varoluşsal problemlerine ancak dini anlayışlara sığınmakla çözüm bulunabileceği şeklindedir. İkbal'e göre din ve dini tecrübenin sağladığı bilgi, diğer bilgi ve tecrübe türleri ile yan yana konulacak türden bir bilgi değildir. Ancak bu durum, dini bilginin ve kaynağı olan dini tecrübenin geçersizliğini gerektirmez. Bilakis dini tecrübe ve dini bilgi, insanın entelektüel ve zihni problemlerinin çözümü ve ruhsal dengesi için zorunludur. Rasyonel paradigmanın modern insanı sürüklediği entelektüel kriz ve metafizik bunalım durumundan çıkabilmenin tek yolu dindir.