Gebelik ve Şiddet İkileminde 'Kadın Olmak'

Akcan B., Güzel D., Ural A., Yalçın E.

World Women Conference-V, Baku, Azerbaijan, 7 - 08 March 2023, pp.277-282

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Baku
  • Country: Azerbaijan
  • Page Numbers: pp.277-282
  • Yozgat Bozok University Affiliated: Yes

Abstract

Özet

Kadına yönelik şiddet, insan hakları ihlallerinden biri olarak kabul edilmekte ve gebelik dahil kadın hayatının her döneminde meydana gelebilmektedir. Gebelikte uygulanan şiddet, fiziksel, cinsel veya duygusal taciz edici davranışlarla ve kontrol edici davranışlarla kendini göstermektedir.

Şiddet mağduru olma ile sosyoekonomik durum ve kültürel faktörler arasında doğrudan bir ilişki gözlenmektedir. Sosyoekonomik, sosyodemografik ve davranışsal özellikler, gebelikte kadına yönelik şiddetin hem faili hem de mağduru olma riskini artırmaktadır. Şiddet gören kadınların genel özellikleri arasında genç yaş, eğitim ve gelir seviyesinin düşük olması, sosyal desteğin az olması, istenmeyen gebelik ve aile içi şiddet öyküsü gibi faktörler yer almaktadır. Şiddet uygulayan eş ile ilişkili faktörler ise yaş, alkol ve/veya madde kullanımı ve işsizlik olarak sıralanmaktadır.

Şiddetin, fiziksel ve duygusal olarak hassas olunan gebelik döneminde meydana gelmesi kadın sağlığına zarar vermektedir. Gebelikte şiddet doğum öncesi hizmetlerin yetersiz kullanımına, majör obstetrik sorunlara, yaygın ruhsal bozukluklara ve doğum sonrası depresyona neden olmaktadır. Bu sorunlar erken doğum ve düşük doğum ağırlığı riskini artırdığı için fetüsün etkilenmesi kaçınılmaz olmaktadır. Gebelikte şiddetin kadın ve bebeği için ölümcül ve ölümcül olmayan olumsuz sağlık sonuçlarıyla ilişkili olduğu belirtilmektedir. Gebelikte şiddet ilk izlemden itibaren evrensel olarak kabul edilen araçlarla tanılanmalıdır. Gebelikte şiddet gören kadınlar yargılayıcı olmayan, şefkatli, mahrem ve travma odaklı bakıma ihtiyaç duymaktadır.

Bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen gebelikte şiddet, anne ve yenidoğan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu derlemede, dünyada ve Türkiye’de gebelikte şiddet oranları, gebelikte uygulanan şiddetin nedenleri, şiddetin kadın sağlığına etkisi, şiddeti önleme çalışmaları ve gebelikte şiddeti tanılamaya yönelik ebelik/hemşirelik uygulamaları ele alınmıştır.

Anahtar kelimeler: Gebelikte şiddet, kadın sağlığı, gebelikte şiddeti tanılama, ebelik/hemşirelik uygulamaları