Akademik Veri Yönetim Sistemi
UMTEB III-Uluslararası Mesleki ve Teknik Bilimler Kongresi , Gaziantep, Türkiye, 21 - 22 Haziran 2018, cilt.1, ss.378, (Özet Bildiri)
ÖZET
Günümüz dünyasında yeni teknolojiler ve yenilikçi hizmetler geleneksel olanları baskı
altına almakta ve kullanıcılarını değiĢime zorlanmaktadır. Bunun en çarpıcı örneklerden biri, cep
telefonunun ortaya çıkması ve bu değiĢimin sabit telefon hizmetlerine olan negatif etkisidir.
Türkiye‘de neredeyse 30 yıl önce, sabit hat operatörleri, tüm iletiĢim ihtiyaçlarını karĢılarken,
mobil telefonlar son 20 yılda pazar yapısını önemli ölçüde değiĢikliğe uğratmıĢtır. Alternatif
teknolojilerin aynı pazarda rekabet etmesi, kullanıcıların rekabet eden teknolojiler arasında geçiĢ
yapmasına neden olmaktadır. Mobil sektörün baĢarısının çoğu da sabit-mobil ikamesinden
kaynaklanmakta olup; mobil abone sayıları gün geçtikçe artmaktadır. Genel olarak sabit-mobil
ikamesindeki durum, mobil telefon hizmetlerinin sağladığı fayda ve kalitesinin artması ile sabit
hat hizmetine nazaran mobil iletiĢimin giderek daha cazip bir alternatif haline gelmesinden
kaynaklanmaktadır. Teknik olarak, sabit-mobil ikame etkisinde kritik konu, kullanıcıların mobil
hattı sabit hatta yedek olarak mı bulundurduğu, ya da sabit hat aboneliklerini tamamen iptal
ettirip ettirmediğidir.
Bu çalıĢmada, Türkiye‘deki sabit-mobil ikamesi irdelenmiĢ olup, sabit hatlar üzerindeki
negatif mobil etkisi araĢtırılmıĢtır. ÇalıĢmada Lojistik Ġkame modeli kullanılmıĢtır. Yıllık abone
sayıları dikkate alınarak yapılan modelleme sonuçları göstermiĢtir ki, mobil iletiĢim
teknolojisine gösterilen rağbet hızla artmaya devam ederken, sabit hat kullanımı mobil ikamesi
nedeni ile ciddi oranda azalmaktadır. 1994 yılı, iki teknolojinin sektörde birlikte bulunduğu ilk
yıl olmasına rağmen, sabit hatlarda Lojistik Ġkame modelinin dönüm noktası 2003 olarak
bulunmuĢtur. Kullanıcıların teknolojilerin piyasada ortak rekabet ettiği yılların baĢında, mobil
hattı sabit hatlara yedek olarak tuttuğu, ancak belirli bir dönem sonra ise sabit hat kullanımından
tamamen vazgeçtiği ortaya çıkmıĢtır. Özellikle iletiĢimde internet aboneliğinin sabit hatlardan
bağımsız hale gelmesinden sonra, mobile geçiĢlerin arttığı da gözlemlenmiĢtir.