Ekspirasyon havasında ölçülen fraksiyone nitrik oksit (FENO) astımlı hastalarda, hava yolu inflamasyonunun bir göstergesi olarak, hastalığın kontrol altında olup olmadığının ve antiinflamatuar tedavinin etkililiğinin değerlendirilmesinde kullanılır. Bu çalışmanın amacı, stabil astımlı hastalarda ortalama FENO düzeylerini ve buna etki eden faktörleri belirlemektir. Çalışmaya alınan, yaş ortalaması 42.9±11.7 olan stabil astımlı 118 hastanın ortalama FEV 1 değerleri %83.6±18.1, FENO düzeyleri 14.4±1.1 ppb bulunmuştur. Hastalar atopi, kronik sinüzit, alerjik rinit ve aspirin duyarlılığı açısından değerlendirildiğinde, bu faktörlerin varlığının FENO düzeylerini etkilemediği görülmektedir. Erkek astımlılarda ortalama FENO düzeyi (19.6±2.6 ppb) kadın astımlılara göre (12.8±1.1 ppb) anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0.01). Halen sigara içen hastalarda (8.2±1.1 ppb) sigara içmeyenlere göre (8.2±1.1 ppb) FENO düzeyleri anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Astım şiddetine göre değerlendirildiğinde FENO düzeyinin şliddetli persistan astımlı hastalarda anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Kullanılan tedavi kombinasyonları açısından FENO düzeyleri arasında fark bulunmazken, astım süresi ile FE NO düzeyleri arasında anlamlı derecede pozitif korelasyon saptanmıştır (p<0.01). Sonuç olarak bu araştırmada FENO düzeyinin astımlı hastalarda inflamasyonu yansıtan, sigara kullanımı, hastalık süresi ve şiddeti gibi faktörlerden etkilenen bir parametre olduğu görülmüştür.
Measurement of fractional exhaled nitric oxide (FENO) in asthmatic patients not only reflects airway inflammation but also can be used as a loss-of- control marker in asthma and as a tool for monitoring the effectiveness of anti-inflammatory medications. The aim of this study was to determine the mean level of FENO in stable asthmatics and factors affecting the FENO levels. We included 118 stable asthmatics (aged 42.9±11.7 years) with a mean FEV 1 83.6±18.1 % and mean FENO level 14.4±1.1 ppb. There was no significant difference between the mean FENO levels of asthmatics when grouped for the presence of atopy, chronic sinusitis, allergic rinitis and aspirin intolerance. Male asthmatics had significantly higher levels of FENO (19.6±2.6 ppb) when compared to the females asthmatics (12.8±1.1 ppb) (p<0.01). Current smokers had significantly lower levels of FENO (8.2±1.1 ppb) when compared to non-smokers (18.5±2.1 ppb) (p<0.05). When we grouped the patients according to the severity of asthma, mean levels FENO were significantly higher in severe persistent asthmatics. There was no significant difference between the FENO levels of patients receiving different antiasthmatic drugs. We found a positive correlation between the mean duration of asthma and the FENO levels. We can conclude that FENO levels can reflect the degree of inflammation in asthmatics and are affected by smoking status, severity and duration of asthma.
