III. INTERNATIONAL (XV. NATIONAL) FIELD CROPS CONGRESS, Tokat, Türkiye, 19 - 21 Eylül 2024, ss.52-53
Kenevir Cannabinaceae familyasına ait, Cannabis cinsi Cannabis sativa L. türü olan, 2n=20 kromozomlu,
tek yıllık ve yabancı döllenen bir bitkidir. Bu bitki dünyanın en eski kültür bitkilerinden biri olup
günümüzde birçok farklı alanda kullanılan önemli bir endüstri bitkisidir. Ülkemizde kenevir tarımının
gündeme gelmesiyle birlikte, pek çok alanda bilimsel çalışmalara ihtiyaç olduğu anlaşılmıştır. Akademik
alanda kenevir tarımıyla ilgili yeterli sayıda ve içerikte çalışmanın bulunmadığı görülmektedir. Kenevir
üretimine uygulanan kısıtlar, kenevirin tarımsal uygulamalar açısından da geri kalmasına neden olmuştur.
Bu yüzden günümüzde kenevir üretimi için ülkemizde çok yönlü tarımsal araştırmaların yapılmasına
ihtiyaç duyulmaktadır. Kenevirin üretim amacına göre daha önce yapılan ekim şekilleri dikkate alınarak
yürütülen bu çalışmada lif ve tohum üretimi için ideal bitki yoğunlukları belirlenerek, sera koşullarında
saksıda üretim planlandığında uygun ekim sıklığının belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışma Yozgat Bozok
Üniversitesi Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Ar-Ge serasında 2023 yılında yürütülmüştür. Deneme,
Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede 20 lt’lik saksılar
kullanılıp, saksılar 28 cm çapında ve 26 cm yüksekliğindedir. Tohum materyali olarak Narlı ve Fedora 17
kenevir çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada ana parsellerde 2 farklı çeşit (Narlı ve Fedora 17) kullanılmış,
alt parsellerde ise 7 farklı ekim sıklığı (1, 2, 3, 5, 10, 15, 20, 25 adet/saksı) uygulanmıştır. Çalışmada;
çiçeklenme süresi, bitki boyu, teknik sap uzunluğu, kuru sap verimi, lif verimi, lif oranı, bin tohum ağırlığı,
tohum verimi ve yağ oranına ait bulgular incelenmiş olup varyans analizine tabi tutularak istatistiksel
değerlendirmeler yapılmış ve sera koşullarında kenevir yetiştiriciliğinde uygun ekim sıklığı belirlenmiştir.
Araştırmada 2 çeşit içinde 20 L’lik saksılarda uygun olan ekim sıklığı saksı başına 20 adet bitki
önerilmektedir. Ticari amaçlı yetiştiricilikte biyokütle verimi önemli olduğu için 1 m2 alanda 220 bitkinin
uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Sera koşullarında tohum ve diğer amaçlı yetiştiricilik için çeşitlerin
tepkileri farklı olabilmektedir. Çalışmaların kullanım amacına göre tekrarlanması önerilmektedir.