Atıf İçin Kopyala
Arı A. C.
ONLINE JOURNAL OF ART AND DESIGN, cilt.12, sa.2, ss.144-157, 2024 (Hakemli Dergi)
-
Yayın Türü:
Makale / Tam Makale
-
Cilt numarası:
12
Sayı:
2
-
Basım Tarihi:
2024
-
Dergi Adı:
ONLINE JOURNAL OF ART AND DESIGN
-
Derginin Tarandığı İndeksler:
Art Source, Design & Applied Arts Index
-
Sayfa Sayıları:
ss.144-157
-
Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
Nevşehir taşı, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesinde Nevşehir ilinden çıkarılan ve piroklastik
kayaç türüne özgü taştır. Bu taş tarihi yapıların ve günümüz modern yapıların inşasında
kullanılan bir malzemedir. Yapılar; bakımsızlık, su, nem, doğal afetler vb. çevresel ve
atmosferik etkenlere bağlı olarak zamanla mukavemetini kaybetmektedir. Özellikle tarihi
yapılarda bu türde oluşan hasar problemlerine karşı önlemlerin alınmaması yapıların
yıkılmasına ve günümüzdeki tarihi yapıların sayılarının giderek azalmasına neden
olmaktadır. Bu problemin çözümü için, yapılardaki taş malzeme türleri ülkeden ülkeye
değiştiğinden malzemelerin özelliklerine göre kompozit harçların geliştirilmesi, bu
harçların özelliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Nevşehir taşlarıyla inşa
edilen tarihi yapıların restorasyonuna yönelik polyester matris ve taş tozu esaslı kompozit
harçlarının geliştirilmesi ve bu harçlardaki tane boyutunun dayanımına etkisinin
incelenmesi amaçlanmıştır. Nevşehir taşı yapılarda kullanılırken belirli boyutlarda
kesilmekte, kesim işlemi sırasında taş tozu oluşmaktadır. Bu nedenle kompozit harç
karışımları içerisindeki taş tozlarının tane büyüklüğünün dayanım özelliklerini belirlemek
için farklı karışımlar hazırlanmış, bu kompozit harçlarının mekanik ve hidrofilik özellikleri
belirlenmiştir. Kompozit harçlar arasında en uygun harç tane büyüklüğü 150–250 μm
arasında olan ve ağırlıkça % 35 polyester matris ile % 65 taş tozu kullanılarak
hazırlanmıştır. Ayrıca yapılan deneylerin sonucunda; bu kompozit harcının, Nevşehir
taşının mukavemeti ve yüzey temas açısına göre önemli artış sağladığı belirlenmiştir. Bu
nedenle polyester matrisli harcın, Nevşehir taşıyla yapılan tarihi yapıların korunmasına
katkı sağladığı sonucuna varılmıştır.