Akademik Veri Yönetim Sistemi
10. ULUSLARARASI BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR VE İNOVASYON KONGRESİ 16-20 NİSAN 2025, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri, 16 Nisan - 20 Mayıs 2025, cilt.1, ss.822-831, (Tam Metin Bildiri)
Kanser, bir hücre, doku veya organda ortaya çıkan kontrolsüz çoğalmalar ile hücre, doku veya organlara metastaz yaparak ilerleyen bir büyüme olarak tanımlanmaktadır. Cerrahi, radyoterapi, iyileşme ve immünoterapi gibi standart tedaviler etkili bir şekilde bir araya gelerek kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlasa da kanser hücreleri direnç kazanmakta ve bu tedavi yöntemleri aynı zamanda sağlıklı hücrelere zarar vermektedir. Mevcut değişken radyoterapi ve geleneksel tedavi yöntemleri, çeşitli kanser hücrelerinin birimlerinin karşılanmasında yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle, kalıcı kanser gelişimini hedef alan yeni ve daha etkili tedavinin geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Doğal ürünler, yeni antikanser ajanların geliştirilmesi için bilim dünyasında büyük bir ilgi odağı olmaya devam etmektedir. Bu bağlamda likenler, eşsiz yapıları ve içerikleriyle öne çıkmaktadır. Likenler, tamamen farklı iki mikroorganizmanın bir mantar (mikrobiyont) ve bir alg ya da siyanobakter (fotobiyont) simbiyotik birlikteliği sonucu oluşan kompleks bir yaşam formudur. Bu organizmalar, birbirlerini tamamlayan işlevleri sayesinde çevresel zorluklara karşı dayanıklılık gösterirken, eşsiz sekonder metabolitler üretirler. Likenlerin bu metabolitleri, antikanser ajanların yanı sıra antibiyotik, antiviral ve antienflamatuvar özelliklere sahip bileşiklerin keşfinde de umut vaat etmektedir. Tedavi yöntemlerinin yan etkileri göz önüne alındığında Flavoparmelia caperata’nın sahip olduğu bu özellik oldukça önemlidir. Bu çalışmada, komet yöntemi kullanılarak A549 (akciğer kanseri hücre hattı) ve L929 (fibroblast hücre hattı) hücrelerinden hazırlanan preparatlara F. caperata liken ekstraktı uygulanmış ve genotoksik etkiler değerlendirilmiştir. Kontrol ve uygulama grupları arasında DNA hasarı parametreleri (kuyruk uzunluğu, kuyruk momenti ve % DNA hasarı ±SD) karşılaştırılmıştır. Sonuçlar, liken ekstraktı konsantrasyonundaki artışın DNA hasarını belirgin şekilde artırdığını göstermiştir. Elde edilen bulgular ve kullanılan yöntemler açısından literatüre önemli katkılar sağlamaktadır. Özellikle genotoksisite araştırmalarında F. caperata liken ekstraktının etkilerinin incelenmesi, ilgili alandaki bilgi eksikliğini gidermeyi amaçlamaktadır. Çalışma sonuçları sadece mevcut literatürün genişlemesine katkıda bulunmakla kalmayıp, aynı zamanda gelecekte yapılacak daha kapsamlı ve detaylı araştırmalara da rehberlik edecek bir temel sunmaktadır. Bu tür çalışmaların, genotoksisite mekanizmalarının daha iyi anlaşılmasına ve potansiyel terapötik ajanların belirlenmesine yönelik önemli bir kaynak olacağı değerlendirilmektedir.