5TH INTERNATIONAL CONFERENCE ON COVID-19 STUDIES, Ankara, Türkiye, 24 Eylül 2021, ss.274-294
COVID-19 salgını tüm dünyada bütün sektörleri etkilediği gibi perakendecilik sektörünü de derinden
etkilemiştir. Bu dönemde uygulanan kısıtlamalar nedeniyle zaman zaman mağazalı perakendeciler
işyerlerini kapatmak zorunda kalmış, alışverişler daha çok e-ticaret ve eve teslim gibi yöntemlerle
yapılmaya başlanmıştır. Yine bu dönemde tüketici davranışlarında da değişimler yaşanmış, tüketicilerin
hem satın alma yöntemleri (e-ticaret sitelerinden alışveriş yapma, eve teslim uygulamalarından
faydalanma gibi) hem de daha çok satın aldıkları ürün çeşitleri (temizlik, hijyen, gıda ürünleri gibi)
değişmiştir. Yaşanan bu değişimler üzerine araştırmacılar da COVID-19 salgınının perakendecilik
sektörüne etkileri üzerine çalışmalar yapmış ve konuyu çeşitli açılardan incelemişlerdir. Bu çalışmada
“COVID-19 ve perakendecilik” konusunda yayınlanan makaleler, sistematik derleme yöntemi
kullanılarak incelenmiştir. Çalışmanın amacı “COVID-19 ve perakendecilik konusunda yayınlanan
makalelerin içeriklerinin incelenmesi ve teorik olarak çıkarımlar elde edilmesidir”. Bu amaç
doğrultusunda dünyanın önde gelen veri tabanlarından Web of Sciences ve Scopus veri tabanlarında
“COVID-19 and Retailing” anahtar kelimesi kullanılarak, bu konuda yayınlanan derleme ve araştırma
makaleleri taranmıştır. Ulaşılan makaleler içerisinde araştırma amacına uygun olmayan makaleler
değerlendirme dışı bırakılarak kalan makaleler analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre
makalelerin ana temalarının genellikle COVID-19 salgınının farklı ülkelerdeki genel olarak
perakendecilik sektörüne ve gıda, bankacılık, e-ticaret gibi perakende alt sektörlerine, tedarik
zincirlerine ve tüketicilerin perakende satın alma davranışına etkilerinin araştırılması olduğu tespit
edilmiştir. COVID-19 salgınının perakendeciler üzerinde, tedarik zincirlerinin yeniden yapılandırılması,
çevrimiçi satışa yönelme, eve teslim ve temassız ödeme gibi yöntemlere daha fazla ağırlık verilmesi,
bakkal e-ticaretinin artması, dijital dönüşüme önem verilmesi (yapay zekâ, artırılmış gerçeklik kullanımı
gibi), bankacılık gibi hizmet perakendeciliğinde uzaktan çalışma uygulamalarının kullanılması ve
müşteri memnuniyeti ve güven konularına daha fazla önem verilmesi gibi konularda etkileri olduğu
ortaya çıkmıştır. Ayrıca COVID-19 salgını ile birlikte tüketicilerin perakende ürünleri ile ilgili alışveriş
davranışlarında, yerel küçük bağımsız perakendecilere (bakkallar gibi) ve çevrimiçi alışverişe yönelme,
panik satın alma davranışı sergileme, stok yapma, fiyat hassasiyetinde azalma ve daha çok gıda ve hijyen
ürünleri satın alma gibi değişimler olduğu gözlenmiştir.