11th INTERNATIONAL CONGRESS on GLOBAL PRACTICE OF MULTIDISCIPLINARY SCIENTIFIC STUDIES-XI, Munich, Almanya, 13 - 17 Ekim 2025, ss.2422-2431, (Tam Metin Bildiri)
Hibrit molekül stratejisi, farmasötik kimyada etkinliği yüksek, çoklu biyolojik hedeflere yönelimli
yeni ilaç adaylarının geliştirilmesinde yaygın olarak kullanılan bir sentez stratejisidir. Bu yaklaşım
ile farklı farmakofor grupları tek bir molekül üzerinde birleştirilerek sinerjik biyolojik etkiler elde
edilmektedir. Laktam türevleri antimikrobiyal, antikanser ve enzim inhibitör aktiviteleriyle
tanınırken, üre türevleri özellikle kinaz inhibitörleri ve antitümör ajanlarda geniş uygulama alanına
sahiptir. Bu iki yapının birleşmesiyle elde edilen hibrit moleküllerin, çoklu etki mekanizmaları
sayesinde daha güçlü biyolojik aktivite göstereceği öngörülmektedir.
Bu çalışmada, medisinal açıdan kritik öneme sahip laktam, üre fonksiyonel grubuna sahip bir seri
yeni molekül (2-CN, 2-FN, 2-HN, ve 2-LN) sentezlenmiş, spektroskopik yöntemlerle (¹H-NMR,
¹³C-NMR, FT-IR, HRMS) kimyasal yapıları analiz edilmiştir. Ayrıca, sentezlenen moleküller
SwissTarget ile biyolojik etkin olabileceği hedefler belirlenmiştir. Bu hedeflerden Karbonik
Anhidraz I (CA-I, PDB ID: 1CZM) proteini ile olası inhibitör etkileşimleri araştırılmıştır. Hedef
protein PharmMapper veritabanı aracılığıyla belirlenmiş ve ardından AutoDock Vina kullanılarak
moleküler kenetlenme simülasyonları gerçekleştirilmiştir. Kenetlenme analizleri, test edilen
moleküller arasında bağlanma enerjileri açısından belirgin farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur.
Bunlar arasında 2-CN molekülü en güçlü etkileşim profilini göstermiştir; -8.9 kcal/mol bağlanma
enerjisi, 0.299 µM inhibisyon sabiti (Ki) ve altı geleneksel hidrojen bağı oluşturarak diğer
ligandlara kıyasla daha yüksek bir inhibitör potansiyel sergilemiştir. Bu sonuçlar, 2-CN
molekülünün CA-I enziminin güçlü bir inhibitörü olabileceğini ortaya koymakta ve yeni Karbonik
Anhidraz inhibitörlerinin rasyonel tasarımı ve optimizasyonu için umut verici bir aday olduğunu
göstermektedir