Research Information System
INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE LITERATURE AND CULTURE RESEARCHES, vol.8, no.2, pp.908-922, 2025 (Peer-Reviewed Journal)
Memlûk Devleti 1250 yılında Mısır’da kurulmuş ve 1517 yılına kadar hüküm sürmüştür. Resmi dili Arapça olan Memlûkler kendi aralarında Türkçe konuşmuşlardır. Bu dönemde Türkler ile Araplar arasında yoğun bir siyasi, iktisadi ve sosyal etkileşim yaşanmıştır. Bu etkileşimin sonucunda Türk dilinin öğretilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu nedenle Memlûkler döneminde, Araplara Türkçeyi öğretmek için Arap harfleri ile birçok gramer ve sözlük yazılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Memlûk döneminde Arap harfleri ile yazılmış sözlüklerde Arapçadan Memlûk Kıpçak diline giren bütün Arapça kelimeleri tespit etmek ve incelemektir. Araştırmamız Arap harfleri ile yazılmış sözlüklerin taranması ve analiz yöntemiyle yapılmıştır. Çalışmamız Eş anlamlı olarak Türkçeye geçmiş Arapça kelimeler, Ses değişimine uğrayarak Türkçeye geçmiş Arapça kelimeler, Türkçe madde başında معروف marū’f ve معرب mu’arrab ifadeleri ile gelen kelimeler, Türkçe ekleri ile gelen Arapça kelimeler olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Sonuç kısmında, Memlûk Kıpçak Türkçesine giren Arapça kelimelerin neler olduğu tespit edilip bu kelimelerin hangi anlamlarda kullanıldığı ifade edilecek ve Türkçe ile olan etkileşimleri değerlendirilecektir.