Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Algılarını Temsil Eden Amblem ve Logo Tasarımları


Aydemir A., Ustaoğlu Çelik A.

Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi (IJONASS), cilt.7, ss.158-179, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Pek çok görsel öge barındıran sosyal bilgiler dersinin bu dersi alan öğrenciler tarafından nasıl algılandığına odaklanan çalışmada algılar amblem ve logo tasarımları aracılığıyla incelenmiştir. Bu bağlamda araştırmanın temel amacı bu tasarımları çeşitli kategorilere (tasarımda kullanılan objeler, renkler, kavramlar, şekiller gibi) göre inceleyerek ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik algılarını ortaya çıkarmak şeklinde belirlenmiştir. Araştırma kapsamında öncelikle öğrencilere amblem ve logo kavramları örnekler verilerek tanıtılmış, ardından sosyal bilgiler dersini temsil eden amblem/logo tasarlamaları istenmiştir. Tasarım aşamasında renkli boyalar, kalem, kağıt, cetvel, pergel gibi araç-gereçler kullanılmış, tasarım sonucunda katılımcıların tasarımlarına ilişkin görüşleri de alınmıştır. Nitel araştırma yaklaşımın benimsendiği araştırmanın çalışma grubunu ortaokul 6. ve 7.sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan toplam 33 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veriler uzman görüşü alınarak araştırmacılar tarafından geliştirilen tasarım/görüş formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Tasarımlar ve görüşler ayrıntılı bir şekilde incelenerek frekans ve yüzde değerleriyle birlikte tablolar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda katılımcıların tasarımlarında obje olarak daha çok insan ve ağaç; kavram olarak sosyal bilgiler; kısaltma olarak SB (Sosyal Bilgiler); şekil olarak daire ve renk olarak mavi, sarı, yeşil, kırmızı, kahverengi gibi renkleri kullandıkları bilgilerine ulaşılmıştır. Buna ek olarak katılımcılar tasarımlarında hayat, değerler ve bilim-teknoloji gibi temalara yönelik mesajlar vermek istediklerini ifade etmişlerdir.