CLIMATE CHANGE ADAPTATION IN PLANT PROTECTION, Doç. Dr. Gamze PEKBEY,Doç. Dr. Güngör KARAKAŞ, Editör, NEU Press, Yozgat, ss.161-185, 2024
Çalışmada, iklim değişikliği, kuraklık, akarların iklim değişikliğine adaptasyonu ile ilgili konular ele alınmış bu konuda yapılan çalışmalar derlenmiştir. Sıcaklık artışı, yağışın azalması, ozon gazı karbondioksit salınımı ve sera gazının önemli bir faktör olduğu ve bunun sonucunda ortaya çıkan iklim değişikliğinin, bitki zararlısı ve predatör akar faunası ve kültür bitkileri üzerindeki etkileri son yıllarda üzerinde durulan önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmada, iklim faktörlerindeki değişikliklerin bitki zararlısı ve predatör akarların popülasyonları üzerine etkileri bu konuda yapılmış çalışmaların ışığında ortaya konulması amaçlanmıştır. Yürütülen çalışmalar doğrultusunda özellikle sıcak ve kurak dönemlerde bitki zararlısı akar popülasyonunun yüksek olacağı ve kültür bitkilerinde oluşturacağı zararının yüksek boyutta olacağı öngörülmektedir. Bitki zararlısı akarların biyolojik mücadelesinde rol oynayan predatör akarlar (Mesostigmata takımı) sıcak ve kurak şartlarda bitki zararlısı akarları yeterince baskı altında tutamayacağı görülmektedir. Yapılan çalışmalar ışığında bazı predatör akar türlerinin bağıl nemin düşük olduğu sıcaklığın yüksek seyrettiği iklim şartlarında kültür bitkisi ekim alanlarında tür çeşitliliği açısından sayılarının azalacağı öngörülmektedir. Tür çeşitliliğin korunması yüksek sıcaklık ve ortalama nemin düşük olduğu şartlara adapte olabilen predatör akar türlerinin etkinliği üzerine çalışmalara yoğunlaşılması, kültür bitkilerinde bitkileri kurutacak seviyede zarar oluşturmasının önüne geçilmesi açısından önemlidir.
The study addresses issues related to climate change, drought, and the adaptation of mites to climate change, compiling research on these topics. It has become increasingly important to examine the effects of climate change, driven by factors such as temperature rise, reduced rainfall, ozone gas, carbon dioxide emissions, and greenhouse gases, on plant pests, predator mite fauna, and cultivated plants. This study aims to highlight the impact of changes in climate factors on the populations of plant pest and predator mites based on existing research. The conducted studies predict that the population of plant pest mites will be high during hot and dry periods, leading to significant damage to cultivated plants. Predator mites (order Mesostigmata), which play a role in the biological control of plant pests, are not expected to be able to sufficiently suppress plant pest mites under hot and dry conditions. According to research, the diversity of some predator mite species is predicted to decrease in cultivated plant areas under climatic conditions characterized by low relative humidity and high temperatures. Protecting species diversity and focusing on the effectiveness of predator mite species that can adapt to high temperatures and low average humidity is essential to prevent plant pests from causing substantial damage to cultivated plants.