Akademik Veri Yönetim Sistemi
Adalet Yayınevi, Ankara, 2020
Kuvvetler ayrılığına göre, parlamento devletin üç temel organının birisidir. Parlamento, 1982 Anayasası'na göre Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)'ne karşılık gelmektedir. TBMM görev ve yetkilerini üç temel işlemle kullanmaktadır. Bunlar, "kanun", parlamento kararı" ve "diğer yasama işlemleridir". Parlamento kararları, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Parlamento kararları, TBMM Genel Kurulunun kanun dışında, bir oylama sonucu aldığı kararlardır. Dolayısıyla TBMM yalnızca kanun yapan bir organ değil, aynı zamanda parlamento kararlarının müzakere edilip oylandığı organdır. TBMM İçtüzüğü de bir parlamento kararı olup TBMM'nin yapı, işleyiş ve işlemleri ile ilgili kuralları düzenleme altına almaktadır. Parlamento kararları çeşitli ayrımlara tabidir. Parlamento kararlarının çeşitliliği, bunlar hakkında genel işlem ilkelerinin belirlenmesini de zorlaştırmaktadır. Parlamento kararları TBMM'nin "iç çalışma düzenine", "yürütme organı ile ilişkileri ve askeri faaliyetlere" ve "çeşitli organlara üye atanmasına" ilişkin kararlar olmak üzere üç ana başlık altında toplanabilir. Parlamento kararlarının yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılmaktadır. Anayasa Mahkemesi parlamento işlemlerinin iptali istemiyle yapılan başvurular hakkında kesin olarak karar verir. Parlamento kararları bakımından da bu yetkisini kullanmaktadır. Anayasa Mahkemesi, parlamento kararlarından "yasama dokunulmazlığının kaldırılması", "üyeliğin düşürülmesi" kararlarının Anayasa, kanun ve İçtüzüğe aykırı olup olmadığı hakkında başvuruları karara bağlar. TBMM İçtüzüğü de Anayasa Mahkemesi'nin yargısal denetimine tabidir. Ayrıca parlamento kararlarının denetiminde her ne kadar Anayasa'da açıkça denetleneceği belirtilmemiş olsa da, Anayasa Mahkemesi geliştirdiği yorumla "eylemli içtüzük değişikliği" niteliğindeki kararları da denetlemektedir.
According to the separation of powers, parliament is one of the three main organs/branches of the state. Parliament, according to the 1982 Constitution is correspond to the Grand National Assembly of Turkey (GNAT). GNAT uses its duties and powers with three basic legislative proceedings. These are "law", "parliamentary resolution" and "other legislative proceedings". "Parliamentary resolution" is the subject of this study. "Parliamentary resolutions" are the resolutions which are accepted by the Plenary of GNAT as a result of a vote outside the law. The Rules of Procedure, as a parliamentary resolution which regulates the structure, functions and proceedings of the Assembly. Therefore, the GNAT is not only a law-making body, but also where parliamentary resolutions are negotiated and voted. Parliamentary resolutions can be subject to various classifications. The diversity of parliamentary resolutions makes it difficult to identify the general principles of parliamentary resolutions. Parliamentary resolutions can be categorized under three main headings: Parliamentary decisions can be categorized under three main headings: the internal working order of the GNAT, its relations with the executive body, and decisions on the appointment of members to military activities and various bodies. Judicial review of parliamentary decisions is made by the Constitutional Court. The Constitutional Court makes final decisions on annulment demands of the resolutions, on "abolition of parliamentary immunity" or "loss of membership" when incompatibility with the Constitution, law or the rules of procedure (standing orders) is alleged. Constitutional Court also conducts judicial review of the Rules of Procedure. It should be noted that the Constitutional Court reviews the compatibility of the resolutions and operations of the Assembly with the Constitution since it interprets them as "de facto amendment of rules of procedure."