Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sosyal ve Beşeri Bilimlerde araştırma ve Değerlendirmeler-I, Doç. Dr. Derya İLİC,Doç. Dr. İlknur AYDOĞDU,Doç. Dr. Rüçhan BUBUR, Editör, Gece Kitaplığı, Ankara, ss.287-306, 2023
Roma, döneminin en güçlü
ve en geniş sınırlarına sahip bir imparatorluktu. Aynı zamanda döneminin en
güçlü ordularından
birisine de sahipti. Roma ordusu içinde farklı askeri rütbelere sahip askerler de
vardı. Bu rütbeler içinde özellikle optio ve centurio gibi iki rütbenin
Roma ordusunun bel kemiğini oluşturduğu ileri sürülebilir. Optio, Roma ordusu
içerisinde bazen komutan yardımcısı, bazen orta sınıf bir yönetici, bazen
branşlaşmış ve yetkin bir asker olarak hemen her görevi üstlenmiş ve bundan
dolayı çok çeşitli görevleri yerine getirmiş bir rütbedir. Optio rütbesi Roma
ordusu içinde terfi yönüyle en farklı rütbedir çünkü optio olabilmek için askerin
centurio ya da daha üst rütbedeki asker tarafından seçilerek bu rütbeye
terfi ettirilmesi gerekir. Bu çalışmada optio rütbesi irdelenerek optio
rütbesinin Roma askerî tarihi açısından önemi, optio rütbesinin görev ve
sorumluluklarının tespiti ve günümüz Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan astsubay
sınıfı ve rütbeleri ile optio rütbesininkine benzer görevleri yerine getiren
askerler arası karşılaştırma yapılmıştır. Bu amaçla optio rütbesinin yerine
getirdiği görevler detaylı olarak belirtilmiştir. Optio rütbesine sahip askerlere
ait ele geçen kabartmalı ve yazıtlı mezar stellerinde optio rütbesinin nasıl
betimlendiği ve bu betimlemelerde hangi ayrıntılar üzerinde durulduğu
çalışılmıştır. Bu çalışmanın sonucu olarak optio rütbesinin pertica ve yazı
tahtası şeklinde iki atribü'sü ortaya çıkmaktadır. Bunların daha iyi
anlaşılması amacıyla farklı arkeolojik kabartmalarla örnekler verilerek Roma
ordusunda az bilinen fakat önemli bir yere sahip olan optio rütbesinin
arkeolojik verilerle daha iyi tanıtılması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Roma Ordusu, Optio, Centuria, Pertica, Yazı Tahtası