Akademik Veri Yönetim Sistemi
VIII. Uluslararası Şeyh Şa'bân-ı Velî Sempozyumu "Tarihten Günümüze Filistin ve Kudüs", Kastamonu, Türkiye, 15 - 16 Mayıs 2025, ss.18-19, (Özet Bildiri)
CEZZÂR AHMED PAŞA’NIN AKKÂ ZAFERİ VE STRATEJİSİ Çetin AYKURT* Bugün İsrail Devleti sınırları içinde olan Akkâ tarihi seyir içinde birçok harplere sahne olmuş bir yerdir. Akkâ Limanı, Müslümanların Akdeniz’deki ilk deniz seferleri için donanma üssü olarak faaliyet göstermiştir. Yavuz Sultan Selim zamanında, Akkâ Osmanlı topraklarına katılmıştır. Kanunî Sultan Süleyman’ın izni ile de Fransızlar burayı bir ticaret merkezi haline getirmişlerdir. XVIII. yüzyıla kadar bir kasaba hüviyetinde kalan Akkâ yüzyılın ikinci yarısında bölgenin merkezi haline gelmiştir. 1750 senelerinde bölgede faaliyet içinde bulunan ve Osmanlı Devleti’ne isyan eden Zâhir el- Ömer, Akkâ’yı elde edip kendisine merkez yapmıştır. Bu dönemde Akkâ’nın ticarî ehemmiyeti daha da artmıştır. Osmanlı Devleti bu isyanı bertaraf etmek üzere Cezayirli Hasan Paşa’yı Akkâ’yı elde etmek üzere görevlendirmiştir.Cezayirli Hasan Paşa tarafından Akkâ tekrar 1775 senesinde Osmanlılar’ın idaresi altına girmiştir. Akabinde Akkâ’nın muhafızlığı Cezzâr Ahmed Paşa’ya verilmiştir. Şam ve Sayda valilikleri esnasında Akkâ’da ikamet eden Ahmed Cezzâr Paşa, Memlûklar’ın çıkardıkları isyanı bastırmak suretiyle Akkâ’da imajını daha da kuvvetlendirmiştir. Ahmed Cezzâr Paşa, izlediği siyaset ile bölgede asayişi sağlarken Akkâ, Sayda ve Beyrut havalisinin iktisadî bakımdan da kalkınmasına büyük ehemmiyet vermiştir. Bölgede birçok hayır işleri yapmıştır. Bunlar; biri kendi adına olmak üzere altı cami, iki çarşı ve birçok han, hamam, çeşme, yedi su değirmeni yaptırmıştır.1799 tarihinde Napolyon Bonapart Akkâ’yı abluka altına almış idi. Bu esnada Ahmed Cezzâr Paşa, İngiliz donanmasından da yardım aldığı gibi İstanbul’dan da Nizâm-ı Cedid askerî gönderilmişti. Cezzâr Ahmed Paşa ablukayı izlediği özenli strateji ile kırmakta başarılı olmuştur. Bu çalışmada, Ahmed Cezzâr Paşa’nın, Akkâ savunması ve bölgedeki faaliyetleri değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Cezzar Ahmed Paşa, Akkâ,Napolyon Bonapart