Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. ULUSLARARASIORTA ANADOLU SEMPOZYUMU, Yozgat, Türkiye, 15 - 17 Mayıs 2025, ss.330-339, (Tam Metin Bildiri)
Talaşlı imalat, dolu malzeme olarak adlandırılan ve şekillendirildikten sonra iş parçası formuna kavuşan malzeme gruplarının belirli bir geometrik şekle getirilebilmesi için malzemeden talaş kaldırmak suretiyle yapılan işleme sürecidir. Talaşlı imalat süreci metal, plastik, ahşap gibi ana ürün gruplarının şekillendirilmesini içeren, şekillendirme esnasında kesici takımların kullanıldığı karmaşık bir süreçtir. Genel bir yaklaşımla demirin demiri kestiği bir işleme sürecinde hem yüksek kesme kuvvetleri hem de yüksek sıcaklıklar oluşmaktadır. Bu ağır kesme şartlarının bertaraf edilmesinde kesme parametrelerinin(kesme hızı m/dak, ilerleme miktarı mm/dev, kesme derinliği (mm) optimizasyonu ve soğutma/yağlama yöntemlerinin doğru seçimi önemlidir. Talaşlı imalatta sürdürülebilirlik, yukarıda bahsedilen şartların çevresel etkilerini azaltmayı, malzeme ve enerji kullanımının en etkin bir şekilde yönetmeyi ve zararlı atıkları en aza indirmeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımın en önemli parçalarından birisi çevresel etkilerin insan sağlığına olan zararlarının önlenmesine yöneliktir. Talaşlı imalatta kesme bölgesinde açığa çıkan yüksek ısının hızlı bir şekilde uzaklaştırılması için çeşitli soğutma/yağlama yöntemleri kullanılmaktadır. En geleneksel yöntemlerden birisi olan ve taşkın soğutma adı verilen (bor yağ ve su karışımı) soğutma yönteminin hem çevreye hem de insan sağlığına olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu olumsuz etkilerin en aza indirilmesi amacıyla Minimum Miktarda Yağlama (MMY)adı verilen geleneksel kesme sıvılarının kullanımına alternatif olarak geliştirilen bir yöntem bulunmaktadır. MMY yönteminde kesme bölgesine çok az miktarda bitkisel/mineral esaslı yağ ve belirli basınçlarda hava karışımı püskürtülerek ekonomik, çevreci bir soğutma/yağlama hedeflenmektedir. Çalışmada MMY yönteminin talaşlı imalatta sürdürülebilirliğinin önemi, bu yöntemin çeşitleri ve prensipleri hakkında temel bilgiler verilecektir. MMY teknolojisinde gelinen son nokta analiz edilecek ve sonuçlar kısmında bulgular değerlendirilecektir. Çalışmada sürdürülebilir üretimin geleceği için daha temiz bir çevre ve yeşil üretimin desteklenmesi amaçlanmaktadır.