8. Uluslararası 19 Mayıs Yenilikçi Bilimsel Yaklaşımlar Kongresi, Samsun, Türkiye, 23 - 24 Kasım 2022, cilt.1, ss.370-380
Endüstride
hareket kontrolleri gereken birçok alanda sistemin kontrolü yapılırken titreşim
veya salınım önemli
sorun oluşturmaktadır. Özellikle yüksek hassasiyet gereken kontrollerde bu
durum daha da önemli olmaktadır. Dolayısıyla hem konum hem de titreşim bastırma
kontrolünü aynı anda gerçekleştirebilecek kontrol yöntemlerinin geliştirilmesi
gerekmektedir. Açık kaynaklara göre, hareket kontrollerinde çokça tercih edilen
vidalı mil tahrik sistemlerinin tablasının konum ve titreşim bastırma kontrolü
konusunda yeterince çalışma olmadığı görülmektedir. Hassas makine kontrolleri
için sınırsız uygulama alanı olan bu konuda hem teorik hem de uygulamalı bir
çalışma ile katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Çalışmada, doğru akım servomotor
ile sürülen bir vidalı mil tahrik sisteminin tablasına rijit bağlı esnek bir
Euler-Bernoulli ankastre çubuğunun titreşim bastırma kontrolü yapılmaktadır.
PID ve modelden bağımsız kayan kipli kontroller ile oluşturulan kontrol sinyali
ile tablanın konumu ve çubuğun titreşim bastırma kontrolü aynı anda
gerçekleştirilmektedir. Hem tablanın konum kontrolü hem de çubuğun titreşim kontrolünü
tatmin edici şekilde sağlayabilecek bir kontrol sinyalini oluşturabilmek için
eniyileme yaklaşımı ile kontrolcü kazançları ayarlanmaktadır. Daha iyi sonuçlar
alınabilmesi için kayan kipli kontrol gibi ileri kontrol tekniklerinin
kullanılmasının gerekliliği ortaya konulmakta, ileriki çalışmalar için
önerilerde bulunulmaktadır.
Vibration
or oscillation is an important problem when controlling the system in many
areas where motion controls are required in the industry. This becomes even
more important in controls that require high precision. Therefore, it is
necessary to develop control methods that can perform both position and
vibration suppression control at the same time. According to open literature,
it is seen that there is not enough work on the position and vibration
suppression control of the table of ball screw drive systems, which are widely
preferred in motion controls. It is aimed to contribute to this subject, which
has an unlimited application area for precision machine controls, with both
theoretical and practical work. In the study, vibration suppression control of
a flexible Euler-Bernoulli beam rigidly clamped to the table of a ball screw
drive system driven by a direct current servomotor is performed. With the
control signal generated by PID and model free sliding mode control, the
position of the table and the vibration suppression control of the flexible
beam are carried out simultaneously. Controller gains are adjusted with the
optimization approach in order to create a control signal that can satisfactorily
provide both the position control of the table and the vibration control of the
bar. In order to obtain better results, the necessity of using advanced control
techniques such as sliding mode control is presented and suggestions are made for
future studies.