Akademik Veri Yönetim Sistemi
I. ULUSLARARASI BOZOK SEMPOZYUMU, Yozgat, Türkiye, 5 - 07 Mayıs 2016, cilt.4, ss.225-241
Kuzey yarım kürede ılıman iklim kuşağında yer alan Türkiye; iklim koşulları, toprak yapısı ve sulama imkânları ile önemli bir tarım potansiyeline sahiptir. Türkiye sınırları içerisinde görülen iklim çeşitliliği, tarım ürünleri çeşitliliğini de doğrudan etkilemektedir. İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Yozgat ili karasal bir iklime sahiptir. Kadışehri ilçesi ise Yozgat’ın kuzeydoğusunda yer almaktadır ve Yozgat merkeze ve diğer ilçelerine göre nispeten daha ılımandır.
Yozgat ili, Sivas ve Kayseri ile birlikte TR72 bölgesinde yer almaktadır. 2013 yılı TÜİK verilerine göre; Türkiye’de toplam işlenen tarım alanının (20.578.637 ha) % 8,73’ü (1.796.094 ha) TR72 bölgesinde, % 2,88’i (592.809 ha) Yozgat ili sınırları içerisindedir. Bunun da 12.415 hektarlık bölümü (% 0,06) Kadışehri ilçesi sınırlarındadır. Türkiye’de bitkisel tarım ürünlerinin başında tahıl gelmektedir. Toplam 16.094.014 ha hasat edilen alanın % 71,54 ‘lük (11.513.414 ha) büyük kısmında tahıl üretimi gerçekleştirilmektedir. Tahıla ayrılan bu alanın % 8,59’u (988.725 ha) TR72 bölgesinde, % 3,11’i (357.844 ha) Yozgat ilinde, % 0,09’u(11.159 ha) Kadışehri ilçesi sınırlarında yer almaktadır. Türkiye’deki genel duruma benzer olarak Kadışehri ilçesinde de genellikle tahıl üretimi yapılmaktadır. Kadışehri’nde bulunan toplam 12.415 ha işlenen tarım alanının 11.159 ha’lık büyük bölümü tahıla ayrılmış durumdadır. Geri kalan alanda ise sebzecilik, meyvecilik ve yem bitkileri üretimi gerçekleştirilmektedir.
Kadışehri ilçesi, Yozgat merkez de dâhil olmak üzere toplam 14 ilçe arasında; buğday üretim miktarında 22.759 ton ile 10. sırada, arpa üretim miktarında 940 ton ile 12. sırada, mısır üretiminde 244 ton ile 12. sırada, şeker pancarı üretiminde 46.872 ton ile 7. sırada yer almaktadır. Kadışehri’nde üretilen belli başlı sebzeler domates (1398 ton), hıyar (400 ton), karpuz (1675 ton) ve kavundur (300 ton). Kadışehri’nde üretilen meyvelerin başında elma (152 ton), armut (90 ton), üzüm (27 ton) kiraz (10 ton) gelmektedir (TÜİK, 2013). Ancak Kadışehri ilçesinde meyvecilik giderek önem kazanmaktadır. İlçede gerçekleştirilen “Deveci Havzası Meyvecilik Entegrasyon Projesi” ile ileriki yıllarda meyve üretimi daha da artacaktır.
Bu çalışmada Kadışehri’nin bitkisel tarım üretimi durumu, Yozgat’ın diğer ilçeleriyle karşılaştırmalı olarak incelenmeye çalışılmıştır. Kadışehri’ndeki bitkisel üretimin çeşitliliği ve ülke ekonomisine katkısı ortaya konularak, gelecekte ilçedeki bitkisel tarım üretiminin artmasına katkı yapacak faaliyetlerin irdelenmesi amaçlanmıştır.
Turkey that located in the northern hemisphere in temperate climate zone, has significant agricultural potential thanks to climatic conditions, soil structure and irrigation facilities. Climatic diversity that seen inside Turkeys borders, affects the diversity of agricultural products directly. Yozgat that located in Central Anatolia Region has a continental climate. Kadısehri district is located in the northeast of Yozgat and it is relatively temperate than the center and other districts of Yozgat.
Yozgat is located with Sivas and Kayseri in the region TR72. According to the 2013 data of TUIK, in Turkey, % 8.73 (1.796.094 ha) of the total cultivated area (20.578.637 ha) is in TR72, % 2.88 (592.809 ha) of that is in the province of Yozgat. Part of these 12.415 hectares (% 0,06) is also in Kadısehri. Grain is ranked first among the argiculture plant product in Turkey. There is performed crain product on % 71,54 (11.513.414 ha) part of 16.094.014 ha total harvested area. % 8,59 (988.725 ha) of this area allocated for grain production is located in TR72, % 3,11 (357.844 ha) of that is located in Yozgat, % 0,09 (11.159 ha) of that is located in Kadısehri. Similar to the general situation in Turkey, mostly there has being grain production in Kadısehri. 11.159 ha that the biggest part of 12.415 ha total cultivated area located in Kadısehri is allocated for grain production. Vegetable, fruit and forage production is carried out on the rest of area.
Among the totaly 14 districts, including the Yozgat center town Kadısehri is ranked 10. by 22.759 tonnes wheat production, ranked 12. by 940 tonnes barley production, ranked 12. by 244 tonnes maize production, ranked 7. by 46.872 tonnes sugar beet production. Main vegetablels that has produced in Kadısehri are tomato (1398 tonnes), cucumber (400 tonnes), watermelon (1675 tonnes) and melon (300 tonnes). Main fruits that produced in Kadısehri are apple (152 tonnes), pear (90 tonnes), grape (27 tonnes), cherry (10 tonnes). However fruit producting is being important day after day. Fruit production will be increase by “Deveci Basin Orcharding Integration Project” that devoloped in Kadısehri.
In this study it is tried to examine that the status of agriculture plant production of Kadısehri by comparing the other districts of Yozgat. It is stated that the diversity of plant production in Kadısehri and the economic contribution to country economy. Furthermore, it is aimed to examine the activities that can be contribute to agriculture plant production in district in the future.