Kameraların Ardındaki Doğu: Belgesel Filmlerde Oryantalist Stereotipler


Ateş H.

TAM Akademik Dergisi, cilt.2, sa.2, ss.176-193, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.58239/tamde.2023.04.002.x
  • Dergi Adı: TAM Akademik Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus
  • Sayfa Sayıları: ss.176-193
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Belgesel filmler, hem estetik unsurları barındırması sebebiyle bir sanat eseri hem geniş kitlelere bilgi aktarabilmesi sebebiyle kitle iletişim aracı hem de içerdiği bilgilerin çoğu zaman bilimsel verilere dayanması sebebiyle de belge niteliği taşıyan film türüdür. Belgesel film yapımcıları ve yönetmenler, belgesel filmin bu güçlü etkilerinden yararlanarak toplumsal olayları kitlelere aktarmayı amaçlamaktadırlar. Bu amaç belli bir bakış açısını da beraberinde getirmektedir. Yönetmen ve yapımcılar izleyicilere çeşitli kültürleri tanıtmak veya toplumsal olaylara dikkat çekmek amacıyla yola çıktıklarında, bazen bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde belirli önyargıları ve stereotipleri kullanmaktadırlar. Bu durum Doğu toplumlarının konu edinildiği filmlerde de karşımıza çıkmakta ve temsil edilen Doğu topluluklarına dair genellemeleri ve basitleştirmeleri beraberinde getirmektedir. Zamanla belli bir kalıba dönüşen bu genellemeler belgesel film anlatılarında kullanılırken Doğu’nun kültürel ve düşünsel her türlü zenginliğinin geri planda kaldığı görülmektedir. Bu araştırma çeşitli kaynaklardan hareket ederek belgesel filmler ve oryantalist stereotiplerin ilişkisini ortaya koymak üzere derlenmiştir.