TAM Akademik Dergisi, vol.2, no.2, pp.176-193, 2023 (Peer-Reviewed Journal)
Belgesel filmler, hem estetik unsurları barındırması sebebiyle bir sanat eseri
hem geniş kitlelere bilgi aktarabilmesi sebebiyle kitle iletişim aracı hem de
içerdiği bilgilerin çoğu zaman bilimsel verilere dayanması sebebiyle de belge
niteliği taşıyan film türüdür. Belgesel film yapımcıları ve yönetmenler,
belgesel filmin bu güçlü etkilerinden yararlanarak toplumsal olayları kitlelere
aktarmayı amaçlamaktadırlar. Bu amaç belli bir bakış açısını da beraberinde
getirmektedir. Yönetmen ve yapımcılar izleyicilere çeşitli kültürleri tanıtmak
veya toplumsal olaylara dikkat çekmek amacıyla yola çıktıklarında, bazen
bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde belirli önyargıları ve stereotipleri
kullanmaktadırlar. Bu durum Doğu toplumlarının konu edinildiği filmlerde de
karşımıza çıkmakta ve temsil edilen Doğu topluluklarına dair genellemeleri ve
basitleştirmeleri beraberinde getirmektedir. Zamanla belli bir kalıba dönüşen
bu genellemeler belgesel film anlatılarında kullanılırken Doğu’nun kültürel ve
düşünsel her türlü zenginliğinin geri planda kaldığı görülmektedir. Bu
araştırma çeşitli kaynaklardan hareket ederek belgesel filmler ve oryantalist
stereotiplerin ilişkisini ortaya koymak üzere derlenmiştir.