Eymir (Sorgun-Yozgat-Turkiye) Bölgesi Manganez Yatağının Jeokimyasal Karakteristikleri.


Öksüz N.

63. Türkiye Ulusal Jeoloji Kurultayı. , Ankara, Türkiye, 5 - 09 Nisan 2010, ss.113-114

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.113-114
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Eymir (Türkiye-Yozgat-Sorgun) manganez cevherleşmesi, Alt Kretase yerleşimli ofiyolit karmaşığının üyelerinden olan radyolaritli çörtler içerisinde, tabakalı ve mercek şeklinde gözlenmektedir. Analiz edilen tüm cevher örneklerinin ana oksit, eser ve NTE (Nadir Toprak Element) içerikleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler,  çeşitli tanımsal diyagramlarla değerlendirildiğinde, cevherleşmenin kökeninin hidrotermal olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, NTE içeriklerinin spider diyagramı da cevherleşmenin kökenini belirleme kullanılmış olup, diyagramdaki tüm örneklerde gözlenen negatif Eu anomalisi cevherleşmedeki kıta kabuğundan kirlenmeye ve/veya sediman dehidratasyonu yoluyla sediman katkısı olduğuna işaret eden önemli bir kriterdir. Bununla birlikte örneklerin bir kısmında gözlenen çok yüksek negatif Ce anomalisi, tipik denizaltı hidrotermal yatakların kökenine işaret ederken, diğerlerinde gözlenen pozitif Ce anomalisi ise cevherleşmenin hidrojenetik kökenli olduğunu ifade eder.

Cevherleşmedeki terijen katkının varlığını belirlemek amacıyla, tüm cevher örneklerinin ana oksit ve çeşitli eser element içerikleri ile korelasyon diyagramları çizilmiştir. Buna göre Al2O3-Fe2O3 (r=0.75), Al2O3-CaO (r=0.79), Al2O3- TiO2 (r=0.80), Al2O3-Zr (R=0.66), TiO2-Fe2O3 (r=0.98), TiO2-CaO (r=0.82), TiO2-Zr (r=0.85) ve Fe2O3-Zr (r=0.89) elementleri arasında gözlenen kuvvetli pozitif korelasyon, cevherleşmedeki mafik bileşimli terijen katkının varlığını belirtmektedir.

Bu çalışmadaki ilk veriler, literatürdeki değişik tip yataklara ait değerlerle de karşılaştırıldığında, Eymir bölgesi manganez cevherleşmesinin, hidrotermal ve hidrojenetik kökenin her ikisi tarafından da kontrol edilen volkanosedimanter bir cevherleşme olduğu sonucuna ulaşılmıştır.