Yozgat İli NDVI Yersel ve Zamansal Değişiminin Uydu Görüntüleri Yardımıyla Tespit Edilmesi

Uluslararası Hitit Üniversitesi Teknoloji ve Sanat Sempozyumu, Çorum, Türkiye, 7 - 08 Kasım 2024, ss.23-24

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Çorum
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.23-24
Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde uydu görüntüleri yardımıyla toprak ve bitki üzerindeki değişimlerin belirlenmesinde özellikle uzaktan algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yoğun olarak kullanılmaktadır. Sağlıklı bir bitki, görünür ışını soğurup yakın kızılötesi ışını büyük bir bölümünü yansıtmaktadır. Bunun yanında sağlıksız bir bitki ise, görünür ışını daha çok yansıtıp yakın kızılötesi ışın daha az yansıtmaktadır. Bu çalışmada amaç, uydu görüntüleri kullanılarak Yozgat ili normalize edilmiş fark bitki endeksinin (NDVI) zamansal ve yersel değişiminin son zamanlarda yoğun bir şekilde kullanılan CBS yardımıyla tespit edilmesidir. Yozgat iline ait 2010 yılı Temmuz Landsat 4-5 TM C2 L2 ve 2020 yılı Temmuz Landsat 8 OLI/TIRS C2 L2 uydu görüntülerinin sınıflandırılması ile o yıllara ait yeni NDVI haritaları elde edilmiş ve gerekli değişim analizleri yapılmıştır. Tüm uydu görüntüleri ve sayısal çizim dosyalarında koordinat sistemi UTM WGS84 Zone 36 olacak şekilde ayarlanmıştır. Sayısal yükseklik haritası (DEM) ASTER Global DEM adresinden 30 m çözünürlük ile temin edilmiştir. Sonuçta Yozgat ili düzeyinde yıldan yıla yeşil bitki örtüsündeki değişim miktarı ortaya konulmaya çalışmıştır. 2010 yılı sonuçlarına göre Yozgat ilinde çok sağlıklı bitki materyalinin olduğu alanlar %0.18’lik bir kısmı kaplamaktadır. Sağlıklı denebilecek düzeyde bitki materyaline sahip bölgeler ise toplam alanın ancak %10.96’lık kadar bir kısmını oluşturmaktadır. Tarımsal açıdan gelişimin en uygun düzeylerde olduğunu gösteren 3. ve 4. sınıf aralıklarında 2010 yılına göre 2020 yılında azalmalar olduğu görülmektedir. Özellikle sağlıklı bitki materyaline bakıldığında sadece Aydıncık, Çandır ve Çekerek ilçelerinde artış olduğu belirlenmiştir. Geriye kalan 11 ilçenin tamamında 2020 yılında 2010 yılına oranla yeşil alanlarda azalma olduğu belirlenmiştir. Tehlikeli olabilecek düzeyde en fazla artışın yaşandığı sınıf 0-0.33 NDVI ile sağlıksız bitki materyalinin olduğu alanlarda görülmüştür. Sağlıklı bitki materyalinde ise %59.19 gibi çok büyük bir oranda azalış olduğu tespit edilmiştir.