Gölet Yerlerinin Coğrafi Bilgi Sistemi ile Belirlenmesi; Yozgat Örneği


Kabadayı A., Erdoğan A., Görken M.

11. Türkiye Ulusal Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Birliği (TUFUAB) Teknik Sempozyumu, Mersin, Türkiye, 12 - 14 Mayıs 2022, ss.66

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Mersin
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.66
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yozgat merkezinde ve çevresinde yapılacak göletler ile birlikte tarım alanlarında sulamada en yüksek verimliliği sağlamak, yerel halka sağlıklı ve içilebilir sudan faydalanmasını sağlamak, tarım arazilerinin ve yerleşim yerlerinin taşkın riskine karşı korumayı hedeflemektedir. Bu sayede sürdürülebilir su yönetimi ile suyun her damlasının verimli bir şekilde kullanılabilmektedir. Ayrıca göletlerde türlü kuşların, memeli hayvanların, sürüngenlerin, balıkların ve haşerelerin barınması bu ekosistemin ne denli önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada göletler için en uygun yer seçiminin coğrafi faktörler kapsamında ve Coğrafi Bilgi Sistemleri metotları kullanılarak sorgulanması amaçlanmıştır. Çalışmada çok farklı kaynaklardan tedarik edilen sayısal veriler ve farklı haritalar kullanılmıştır. Harita bilgileri ile topografik açıdan uygun gölet yerleri ve havza alanları haritalanmış ve fiziksel özellikleri tanımlanmıştır. Topografik açıdan seçilen uygun gölet yerleri, jeolojik, çevre, su ihtiyacının karşılanabilmesi, yerleşkeye yakın olması ve su iletiminde pompaja gerek duyulmayacak konumda olması gibi kriterde değerlendirilmiştir. Göletler için yer seçimi hem öznel hem de ölçülebilir parametreleri içeren karmaşık faktörleri kapsar. En uygun yapım yeri seçimi için hem ölçülebilir hem de öznel parametrelerin dengelenmesi esastır. Seçim, sayısal yükseklik haritası, eğim haritası, su akış yönleri, drenaj ağı, akarsu dereceleri gibi kriterler kullanılarak yönetilmiştir. Çalışmanın sonunda, göletler için en uygun yapım yerlerin gösterildiği uygunluk haritası elde edilmiştir. Bu çalışma, göletlerin yer tespitinde daha doğru sonuçlara ulaşılmasında araştırmacılara faydalı olacaktır. 

With the ponds to be built in Yozgat center and its surroundings, it aims to provide the highest efficiency in irrigation in agricultural areas, to ensure that the local people benefit from healthy and drinkable water, and to protect agricultural lands and settlements against flood risk. In this way, every drop of water can be used efficiently with sustainable water management. In addition, the shelter of various birds, mammals, reptiles, fish and insects in the ponds reveals how important this ecosystem is. In this study, it is aimed to question the most suitable location for ponds within the scope of geographical factors and using Geographical Information Systems methods. Numerical data and different maps obtained from many different sources were used in the study. Topographically suitable pond locations and basin areas were mapped and their physical properties were defined with map information. Appropriate pond locations selected in terms of topography were evaluated in terms of geology, environment, meeting water needs, being close to the campus and not requiring pumping in water transmission. Site selection for ponds encompasses complex factors that include both subjective and measurable parameters. Balancing both measurable and subjective parameters is essential for choosing the most appropriate construction site. The selection was managed using criteria such as digital elevation map, slope map, water flow directions, drainage network, stream grades. At the end of the study, a suitability map showing the most suitable construction sites for the ponds was obtained. This study will be beneficial for researchers to reach more accurate results in locating ponds..