Akademik Veri Yönetim Sistemi
23. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Erzurum, Türkiye, 1 - 04 Aralık 2025, ss.32-34, (Özet Bildiri)
Futbol taraftarlığı, bireylerin kimliklerini ifade etme, aidiyet geliştirme ve yaşadıkları toplumsal çevreyle
bağ kurma biçimlerinin önemli bir yansımasıdır. Özellikle memleket takımını tutmak, taraftarlar için
yalnızca bir spor tercihi değil; köklerine, geçmişine ve toplumsal hafızasına duyduğu bağlılığı yeniden
üreten güçlü bir kimlik göstergesidir. Bu bağlamda memleket takımı taraftarlığı, bireylerin yaşadıkları
şehirle kurdukları duygusal ve kültürel ilişkinin nasıl biçimlendiğini anlamak açısından dikkate değer bir
alan sunmaktadır. Ancak literatürde memleket takımı olgusunun taraftar deneyimleri üzerinden
sistematik biçimde ele alındığı çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu durum, memleket takımını
destekleme davranışının içinde barındırdığı sosyolojik, psikolojik ve duygusal dinamiklerin görünür
kılınmasını önemli hâle getirmektedir. Bu çalışma, taraftarların memleket takımı kavramını hangi
metaforlarla anlamlandırdığını ortaya koyarak, hem yerel taraftarlık kültürünün derinliklerini açığa
çıkarmayı hem de spor sosyolojisi literatürüne özgün bir katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu noktadan
hareketle, bu çalışmanın amacı memleket takımını tutan futbol taraftarlarının memleket takımına
yönelik algılarının belirlenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseninin kullanıldığı
çalışmada, araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde amaçlı örneklem yönteminden ölçüt örnekleme
ve kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada yer alan katılımcılarda,
memleket takımını destekleme olgusuna sahip olma ölçütü aranmış olup 192 katılımcı araştırma
grubunu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı
yapılandırılmış metafor formu kullanılmıştır. Metafor formunda katılımcılardan “Memleket takımı tutmak
.... Gibidir; Çünkü ....” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Çalışmada veriler içerik analizi yöntemi ile
çözümlenmiştir. Memleket takımına yönelik olarak üretilen metaforların “Sosyolojik, Psikolojik, Duygusal,
Kültürel ve Mücadele” olmak üzere 5 genel kategoriye ayrıldığı belirlenmiştir. Sosyolojik genel
kategorisinde; memleket takımını aile üyesi görmeyi temsil eden “aile”, memlekete karşı aidiyetin
memleketi temsil eden takımla özdeşleşmeyi ifade eden “aidiyet”, bireylerin doğup büyüdükleri yere
karşı olan sorumluluk duygularının futbol üzerinden nasıl ifade ettiklerini temsil eden “sadakat ve vefa”
kategorileri ön plana çıkmıştır. Psikolojik genel kategorisinde ise; olumsuzluklara rağmen takıma yönelik
yoğun duygusal ve psikolojik bağlılıklarını temsil eden “bağlılık” kategorisi; duygusal genel kategorisinde
de; memleket takımının karşılıksız ve vazgeçilmez bir sevgi nesnesi olduğunu temsil eden
“aşk/sevgi/tutku” kategorileri ön plana çıkmıştır.