Akademik Veri Yönetim Sistemi
ISPEC 17th INTERNATIONAL CONFERENCE ON AGRICULTURE, ANIMAL SCIENCES and RURAL DEVELOPMENT , Kırşehir, Türkiye, 25 - 27 Nisan 2025, ss.874-882, (Tam Metin Bildiri)
Arpa (Hordeum vulgare) dünya genelinde sadece üretim miktarı ile değil ayrıca ekim alan açısından önemli bir ürün olup kurak bölgelerde oldukça yaygın yetiştirilen temel bir tahıldır. Tarım, endüstri ve gıda üretiminde geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. İnsanlar için malt ya da bira ve ayrıca sığır, koyun ve tavuk gibi hayvanlar için yem olarak kullanılır. Arpa yetiştiriciler için hem gelir kaynağı hem de ürün rotasyonu içerisinde yer alarak sürdürülebilir bir tarım bileşeni olmasıyla toprak verimliliğini artırabilir ve erozyonu azaltabilir. Bununla birlikte, çeşitli faktörler üretimini ve verimliliğini etkiler; biyotik faktörler arasında, arpa yaprak lekesi/yanıklığı en önemli fungal hastalıklardan biridir. Hastalık etmeni ilk olarak Marsonia secalis olarak tanılanmış ancak daha sonra bu etmenin çavdarda yanıklık hastalığına neden olduğu ortaya konulmuştur. Detaylı morfoloji çalışmaları gagalı ve iki hücreli konidileri içeren Rhynchosporium cinsini ortaya çıkarmıştır. Hastalık R. secalis olarak yeniden adlandırılmıştır. Ancak, filogenetik analizlere göre, R. secalis, konukçulara özel üç türden oluşan kompleks bir patojen grubu olduğu belirlenmiştir. Çavdar ve Tritikale’de R. secalis; Ayrık otu’nda R. agropyri; Arpa, Büyük Brom ve diğer Hordeum türlerinde R. commune ‘‘Yaprak lekesi/Yanıklığı’’ hastalığının fungal etmenleri olarak tespit edilmiştir. Günümüzde, araştırmacılar, R. commune tarafından oluşturulan arpa yaprak lekesi/yanıklık hastalığının adlandırma önceliğine dayanarak R. commune etmeni yerine R. graminicola olarak değiştirilmesini önermiştir. Arpa yaprak yanıklığına neden olan R. graminicola etmeni Fas, Etiyopya, Peru, Kolombiya, Ekvador, Türkiye, Suriye ve İran gibi arpanın ekim nöbeti olmaksızın sürekli olarak yetiştirildiği ülkelerde %100'e yakın verim kayıplarına neden olabilir. R. graminicola, sap ve saman gibi tarımsal atıklarda bir yıla kadar hayatta kalabilen, kışlayan ve spor üreten bir fungustur. Toprak yüzeyinde veya altında hayatta kalabilir ve hasattan sonra patojen tohumlar aracılığıyla yayılabilir. Hastalık şiddeti toprak yüzeyindeki bitki artık miktarına bağlıdır ve ayrıca enfekteli tohumlar uygun koşullarda çimlendiğinde koleoptil’ler enfektelenir. Hastalık serin ve sık yağmurlu geçen vejetasyonlarda epidemi oluştura bilir. İkincil inokulum, ilk lezyonların oluşumundan sonra rüzgârla taşınan yağmur sıçramasıyla dağılır. Hem yaprak kını hem de başaklar enfektelenir. Büyük sulu gri-yeşil lekeler, yapraklar kurudukça kahverengi kenarlarla beyazlar. Bu hastalık arpa üzerindeki simptomun tamamen gri renkli bir formunu oluşturur. Lekeler sık sık birikir, tüm yaprağı öldürür. Hastalık mücadelesinde birçok yöntem önerilmektedir. Bunlardan dirençli arpa çeşitlerinin ekimi en iyi mücadele yöntemi olarak kullanılmaktadır. Ayrıca biyolojik ajanlardan: Bacillus subtilis, B. polymyxa ve Paenibacillus polymyxa bu hastalığın kontrolünde oldukça etki göstermektedirler. Son olarak farklı fungisitler önerilmektedir. Bu derleme kapsamında arpa bitkisine arız olan R. graminicola hastalık etmeninin taksonomisi, ekolojisi, epidemiyolojisi, simptomatolojisi üzerine çeşitli bulguları değerlendirmek amaçlanmıştır.
Barley (Hordeum vulgare) is an important crop worldwide not only in terms of production but also in terms of area under cultivation and is a staple cereal widely grown in arid regions. It has a wide range of uses in agriculture, industry and food production. It is used as malt or beer for humans and also as feed for animals such as cattle, sheep and chickens. Barley can improve soil fertility and reduce erosion, both as a source of income for growers and as a sustainable agricultural component in crop rotation. However, several factors affect its production and productivity; among biotic factors, barley leaf spot blotch/scald is one of the most important fungal diseases. The disease agent was first identified as Marsonia secalis, but it was later shown to cause scald disease in Rye. Detailed morphology studies revealed the genus Rhynchosporium, which contains beaked and two-celled conidia. The disease was renamed R. secalis. However, phylogenetic analysis revealed that R. secalis is a complex pathogen group consisting of three host-specific species. R. secalis on Rye and Triticale; R. agropyri on Common Ryegrass; and R. commune on Barley, Great Bromine and other Hordeum species were identified as the fungal causal agents of “Leaf Spot Blotch/Scald” disease. Nowadays, researchers have suggested that the barley leaf spot blotch disease caused by R. commune should be changed from R. commune to R. graminicola based on the priority of naming. The causal agent of barley leaf blotch, R. graminicola, can cause up to 100% yield losses in countries where barley is grown continuously without crop rotation, such as Morocco, Ethiopia, Peru, Colombia, Ecuador, Turkey, Syria and Iran. R. graminicola is an overwintering, spore producing fungus that can survive in agricultural waste such as stalks and straw for up to one year. It can survive on or below the soil surface and after harvest the pathogen can spread through seeds. Disease severity depends on the amount of plant residue on the soil surface and also coleoptiles are infected when infected seeds germinate under favorable conditions. The disease can cause epidemics in cool vegetation with frequent rains. Secondary inoculum is dispersed by wind-borne rain splash after the formation of the first lesions. Both leaf and spike are infected. Large watery gray-green spots turn white with brown edges as the leaves dry. This disease produces a completely gray form of the symptom on barley. The spots accumulate frequently, killing the whole leaf. Many methods are proposed to control the disease. Of these, planting resistant barley varieties is used as the best method of control. Also biological agents: Bacillus subtilis, B. polymyxa and Paenibacillus polymyxa are very effective in controlling this disease. Finally, different fungicides are recommended. The aim of this review is to evaluate various findings on the taxonomy, ecology, epidemiology, symptomatology and epidemiology of R. graminicola disease agent of barley.