Akademik Veri Yönetim Sistemi
Journal of innovative engineering and natural science (Online), cilt.5, sa.2, ss.635-651, 2025 (TRDizin)
Hâlihazırda farklı et kalınlıklarına sahip kutu kesitlerin yerel burkulma katsayılarını belirlemek için geliştirilmiş analitik bir yöntem bulunmamaktadır; ilgili literatürdeki bu önemli eksikliğe bir yanıt olarak, bu çalışmada eksenel basınç altındaki bu tür kesitlerin yerel burkulma katsayılarını belirleyebilmek için 'Referans Kesit' burkulma modeli olarak adlandırılan yeni bir yaklaşım geliştirilmiştir. Bu modelde, farklı et kalınlıklarına sahip orijinal bir kutu kesitin burkulma analizi, aynı ana boyutlara sahip ancak duvar kalınlıkları sabit olan ve orijinal kesitin üst duvar ile yan duvar et kalınlıklarına eşit iki referans kutu kesit ile özel bir geometrik ilişkilendirme yapılarak gerçekleştirilmiştir. Önerilen hesap modeline göre, farklı et kalınlıklarına sahip orijinal kutu kesitte meydana gelebilecek tüm kritik burkulma gerilmesi değerleri, belirlenen referans kesitlerdeki kritik burkulma gerilmelerinin tanımladığı aralık içinde kalmak zorundadır. Orijinal kutu kesitin burkulma katsayılarının değerlendirilmesi için, her üç kesitteki yerel burkulma gerilmelerinin karşılaştırmalı analizi yapılmış ve bu analizler sonucunda burkulma davranışının doğru ve güvenilir bir şekilde belirlenebilmesine olanak tanıyan gerekli sınır şartları tanımlanmıştır. Bu sınır şartları kullanılarak, farklı et kalınlıklarına sahip eksenel basınç altındaki kutu kesitlerin burkulma katsayılarını hesaplamak için ilk defa analitik ifadeler türetilmiş ve türetilen bu analitik ifadeler, pratik mühendislik uygulamalarında kullanılmak üzere bu çalışmada erişilebilir hale getirilmiştir.
Currently, there is no analytical method developed to determine the local buckling coefficients of box sections with varying wall thicknesses. Addressing this significant gap in the relevant literature, this study proposes a novel approach called the "Reference Section" buckling model to evaluate the local buckling coefficients of such sections under axial compression. In this model, the buckling analysis of an original box section with unequal wall thicknesses is performed establishing a special geometric correlation with two reference box sections possessing the identical main dimensions of original section but uniform wall thicknesses equal to the flange and web thicknesses of the original section. According to the proposed calculation model, all possible critical buckling stresses that may occur in the original box section must fall within the range defined based on the critical buckling stresses determined for reference sections. To evaluate the buckling coefficients of the original box section, a comparative analysis of local buckling stresses in all three sections was conducted. Based on the results of these analyses, necessary boundary conditions that enable the accurate and reliable determination of buckling behaviour were specified. Utilizing these boundary conditions, analytical expressions were derived for the first time to calculate the buckling coefficients of box sections with unequal wall thicknesses under axial compression. These derived analytical expressions have been made available in this study for use in practical engineering applications.