KENEVİR ISLAHINDA MOLEKÜLER TEKNİKLERİN KULLANIMI


Alsaleh A., Avci M. I., Yilmaz G.

Bitki Biyoteknolojisinde Güncel Uygulamalar ve Değerlendirmeler, Güngör YILMAZ,Tünay KARAN, Editör, Livre de Lyon, Lyon, ss.17-60, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Ders Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Livre de Lyon
  • Basıldığı Şehir: Lyon
  • Sayfa Sayıları: ss.17-60
  • Editörler: Güngör YILMAZ,Tünay KARAN, Editör
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Moleküler tekniklerin kullanımı, bitki ıslahı alanında devrim yaratarak, etkin ıslah programlarının geliştirilmesine imkan sağlamış ve yeni bir çağ başlatmıştır. Bu detaylı inceleme, moleküler araçların kenevir ıslahı üzerindeki dönüştürücü etkisini, erken dönemde istenilen özeliklerin tespitinden pazarda rekabet edebilme durumuna kadar irdeliyor. Erken dönemde önemli özelliklerin belirlenmesi, ıslahçıların fide aşamasında stratejik seçimler yapabilmesine, ıslah sürecini kolaylaştırmasına ve kıt olan kaynakların efektif kullanımına olanak sağlamaktadır. Genetik markörlerin geliştirilmesi ve validasyonu (test edilmesi), kenevirin genetik çeşitliliği ve çeşit tespiti konusundaki bilgimizi artırarak güvenilir çeşit tanımlaması ve germplazm yönetimini mümkün kılmaktadır. Öncü araştırmalar, kenevir bitkilerinde cinsiyet belirleme alanında çığır açmış ve ıslahın etkinliğini artırarak, yüksek CBD içeriği gibi üstün özeliklere sahip dişileştirilmiş kenevir bitkilerinin yetiştirilmesine katkı sağlamıştır. Genetik altyapıların açığa çıkartılması, kenevir genotiplerinin akrabalık durumlarına  ve popülasyon dinamiklerine ışık tutarak, istenilen özelliklere sahip gelişmiş çeşitler için optimize edilmiş ıslah çalışmalarına yön vermektedir. Bu gelişmeler, özel amaçlı kenevir çeşitlerinin ıslahı ile gelişen pazar  taleplerine hızlı cevap verilmesini sağlayarak, kenevir endüstrisini rekabet edebilir hale getirmiştir. Farklı genetik profillere sahip yeni kenevir çeşitleri, farklı ürünler ile geniş pazarlar için yeni alanlar açarak ürün farklılaştırmasına imkan sağlamaktadır. Moleküler teknikler, tekstil, sağlık, inşaat malzemeleri ve diğer birçok alanda yeni kenevir ürünlerinin geliştirilmesini teşvik ederek yeniliğe katkıda bulunmaktadır. Bunun yanında, bu teknikler, kimyasal girdilere olan bağımlılığı azaltmakta, sürdürülebilirlik ve çevresel sorumluluk alanındaki düzenlemelerle de uyuşmaktadır. Sonuç olarak, moleküler tekniklerin kenevir ıslah programlarına dahil edilmesi daha yeşil, daha sağlıklı ve daha sürdürülebilir bir dünya için zemin hazırlayacaktır. Bu bölüm, moleküler tekniklerin kenevir ıslahının evrimini şekillendirmedeki rollerini ve devrim niteliğinde sayılabilecek potansiyellerini vurgulamaktadır. Genetikçiler ve ıslahçılar kenevir genetiğini keşfetmeye devam ettikçe, moleküler tekniklerin etkisi, endüstriyel kenevir için sonsuz fırsatlar vaat etmektedir.