Eskiçağ Camcılığında Mozaik Tekniği ve Olba Kazılarından Millefiori ve Reticella Camlar


ERTEN E., KOÇAK E. A.

Seleucia (ad Calycadnum), sa.13, ss.87-100, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Seleucia (ad Calycadnum)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.87-100
  • Yozgat Bozok Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hellenistik ve Erken Roma İmparatorluk Dönemi’nin seçkin lüks cam eser grupları içinde yer alan polykrom, mozaik tekniğinde yapılmış cam vazolarına “millefiori” (İtalyanca “binçiçek”); yine benzer bir yöntemle üretilen, dantel görünümlü bezemelere sahip vazolara ise “reticella” (İtalyanca “ağ – örgü”) adı verilmektedir. Bu eserler, aslında camcılıkta Tunç Çağı’ndan başlayarak uygulama alanı bulan cam mozaik tekniğinin ürünleridir. İtalya’daki Canosa Grubu ve Yunanistan’da Antikythera Batığı eserleri arasında millefiori ve reticella cam vazo örnekleri bulunmaktadır. Bu eserlerin Alexandreia veya İtalya’da üretilmekte oldukları önerilmektedir. Söz konusu lüks cam vazolara ait bazı parçaların cam sanatının bu son derece seçkin ürünlerinin Kilikia’daki bir dağ yerleşimine ulaşarak, Olba’da saptanması, onların oldukça geniş bir yayılıma sahip olduklarını göstermektedir. Öte yandan, eğer bu eserler İtalya’da üretilmekte iseler, kentin diğer arkeolojik verilere de dayanan Erken İmparatorluk Dönemi’nde İtalya ile olan doğrudan ilişkilerini de yansıtmaları bakımından önem taşımaktadırlar.
“Millefiori” (“thousand flowers” in Italian) and “Reticella” (“net,” “lace” in Italian) are the terms used for specific luxury glassware products of the Hellenistic and Early Imperial Period. These mosaic glass vessels derive from a tradition rooted in the earliest phases of glassworking starting from the Bronze Age. Millefiori and reticella glass vessels are among the sophisticated objects of the Canosa grave groups from Italy and the Antikythera shipwreck from Greece. Alexandreia or Italy have been suggested as possible production centers of these luxury items. The fact that they were recorded at Olba, a remote town in Rough Cilicia indicates their wide distribution in the ancient world. If the suggestion that they were produced in Italy is true, their presence is an important indicator of direct relationships between Olba and Italy as corroborated by other archaeological evidence.