III. INTERNATIONAL (XV. NATIONAL) FIELD CROPS CONGRESS, Tokat, Türkiye, 19 - 21 Eylül 2024, ss.48-49
Kenevir (Cannabis sativa L.) Cannabinaceae familyasına ait tek yıllık, otsu gelişen, endüstride çok yönlü
kullanım alanlarına sahip bir bitkidir. Genellikle rüzgarla yabancı tozlanan kenevir 2n=20 kromozom
sayısına sahip diploid bir yapı göstermektedir. Bu çalışmanın amacı Yozgat ekolojik koşullarında kenevir
bitkisinde mineral ve inhibitörlü gübre kaynakları ve dozlarının, lif ve tohum üretim amaçlı farklı hasat
zamanlarında verim ve kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesidir. Çalışmada inhibitörlü azot kaynakları
kullanılarak azottan maksimum düzeyde yararlanılması ve çevreye en az şekilde zarar verilmesi
hedeflenmiştir. Bu çalışma Yozgat Bozok Üniversitesi Kenevir Araştırmaları Enstitüsü deneme arazisinde,
tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür.
Çalışmada dört farklı gübre kaynağı (Amonyum Sülfat, İnhibitörlü Amonyum Sülfat ve İnhibitörlü Üre),
beş farklı gübre dozu (0, 9, 12, 15, 18 kg/da) ve iki farklı hasat zamanı (çiçeklenme sonrası ve tohum
olgunluk dönemi) uygulanmıştır. Bitkisel materyal olarak da ülkemizin tescilli çeşitlerinden dioik Narlı
çeşidi kullanılmıştır. Lif üretim amaçlı çiçeklenmeden hemen sonra yapılan hasat sonuçlarına göre; çıkış
süresi 15- 17,33 gün, çiçeklenme süresi erkek bitkilerde 80,66- 89,66 gün, dişi bitkilerde 104- 115,67 gün,
bitki boyu erkek bitkilerde 114,73- 177,4 cm, dişi bitkilerde 85,13- 148,57 cm, teknik sap uzunluğu erkek
bitkilerde 77,8- 142,53 cm, dişi bitkilerde 64,47- 113,33 cm, sap çapı erkek bitkilerde 5,92- 7,75 mm, dişi
bitkilerde 6,22- 9,04 mm, boğum sayısı erkek bitkilerde 9,68- 11,93 adet/bitki, dişi bitkilerde 9,8- 11,27
adet/bitki, erkek bitki oranı %43,80 ile %56,49 arasında, dişi bitki oranı %43,51 ile %56,19 arasında
değişim göstermiştir. Biyokütle verimi erkek bitkilerde 646,67- 1568,89 kg/da, dişi bitkilerde 804,44-
2184,44 kg/da arasında değerler almıştır. Çalışma sonucunda lif üretimi amaçlı yetiştiricilikte İnhibitörlü
Üre gübresinin 15 ve 18 kg/da uygulamasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.